(111) وَعَنَتِ الْوُجُوهُ لِلْحَیِّ الْقَیُّومِ وَقَدْ خَابَ مَنْ حَمَلَ ظُلْماً
و (در آن روز) همهی چهرهها در برابر خداوندِ زندهی پاینده، خوار و فروتن میشود و البتّه هر کس که بار ستم برداشت، مأیوس و زیان کار است.
نکتهها:
کلمه «عَنَت» از «عَنوة» به معنای ذلّت در برابر قهر و سلطه است، و «قیّوم» به کسی گفته میشود که قائم به ذات خود و حافظ همه چیز است و مایهی قوام هر چیز را به آن عطا کرده باشد، و کلمهی «خاب» از «خیبة» به معنای از دست دادن مطلوب است.
پیامها:
1- در قیامت، حسابرسی بسیار دقیق است، زیرا حسابگر همه چیز را به خوبی میداند و راهی برای سوء استفاده از شفاعت نیست. (یعلم ما بین ایدیهم و ...)
2- احاطهی علمی خداوند نسبت به همه کارهای گذشته و آینده مردم یکسان است. (یعلم مابین ایدیهم و ما خلفهم)
3- محدود هرگز نمیتواند بر بینهایت احاطه پیدا کند. (لا یحیطون به) نه بر ذات او، نه بر صفات او، نه بر آفریدههای او و نه بر قدرت و کارهای او.
4- حالاتروحی انسان، قبل از هرچیز در صورت او جلوه میکند. (عنتالوجوه)
5 - سرانجام ظلم، محرومیت از رحمت الهی است. (و قد خاب من حمل ظلما)
6- بسیاری از ظلمها را میتوان در دنیا با توبه وعذرخواهی از مردم، جبران و محو کرد، بدبخت آن که ظلم خود را تا قیامت حمل کند. (خابمنحملظلما)