تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نور جلد 7
حاج شیخ محسن قرائتی

سوره اِسراء آیه 84

(84) قُلْ کُلٌّ یَعْمَلُ عَلَی‏ شَاکِلَتِهِ فَرَبُّکُمْ أَعْلَمُ بِمَنْ هُوَ أَهْدَی‏ سَبِیلاً
بگو: هر کس بر ساختار وخُلق و خوی خویش عمل می‏کند، پس پروردگارتان داناتر است به کسی که به هدایت نزدیک‏تر است.
نکته‏ها:
«شاکله» به معنای ساختار و بافت روحی انسان است که در اثر وراثت و تربیت و فرهنگ اجتماعی برای انسان پیدا می‏شود. بعضی «شاکله» را به معنای فطرت گرفته‏اند، در حالی که فطرت‏ها یکدست و ثابت است و آنچه در انسان‏ها متفاوت‏
است، انگیزه‏ها، خلق و خوی، عادات و بافت فکری و خانوادگی افراد است و عمل هر کس هم در گرو آنهاست.**تفسیر فرقان.***
امام صادق علیه السلام در بحث از نیّت واینکه نیّت از عمل بهتر است، این آیه را تلاوت فرمودند.**تفسیر نورالثقلین.***
پیام‏ها:
1- رفتار انسان برگرفته از شخصیّت فکری و روحی و اخلاقی اوست. (یعمل علی شاکلته) (از کوزه همان برون تراود که در اوست.)
2- چون رفتارها ریشه در حالات و عادات دارد، باید از انگیزه‏ها و خوگرفتن‏های نابجا پرهیز کرد تا اعمال نابجا به صورت ملکه در نیاید.(کلّ یَعمل علی شاکلته)
3- راههای هدایت نیز درجات و سلسله مراتب دارد. (اهدی)
4- هر کس نیّت بهتری داشته باشد، به هدایت نزدیک‏تر است. (اهدی سبیلاً)