(93) إِن کُلُّ مَن فِی السَّمَوَ تِ وَالْأَرْضِ إِلَّا ءَاتِی الرَّحْمَنِ عَبْداً
موجودی در آسمانها و زمین نیست مگر آن که بندهوار نزد خداوندِ رحمان میآید.
نکتهها:
«هَدّ» به معنای سقوط است.
مسألهی واکنش طبیعت در برابر حقایق، بارها در قرآن مطرح شده است. یک جا میفرماید: بعضی از سنگها از خشیت خداوند، از کوه فرو میریزند. (و انّ منها لما یهبط من خشیة اللّه)**بقره، 74.*** یا اینکه میفرماید: اگر قرآن بر کوهها نازل میشد، هر آینه از ترس خداوند قطعه قطعه میشدند. (لو انزلنا هذا القرآن علی جبل لرأیته خاشعاً متصدّعاً من خشیة اللّه)**حشر، 21.***
پیامها:
1- گناه میتواند مایهی برهم ریختن نظام هستی گردد. (تکاد السموات یتفطّرن منه)
2- خداوند، هستی را برای انسان آفرید و اگر انسان منحرف شود، سقوط هستی بیجا نیست. (تکاد السموات یتفطّرن منه)
3- بالاترین فساد در جهان هستی، عقیدهی فاسد است. (دعوا للرحمن ولدا)
4- فرزند داشتن خداوند، به این معناست که او محتاج بقای نسل است، کمک و یاور میخواهد و از تنهایی رنج میبرد، در حالی که او از همهی اینها منزه است. (ما ینبغی للرّحمن ان یتّخذ ولداً)
5 - تمام هستی تحت سلطهی خداست وبه سوی او باز میگردد. (آتیالرحمنعبدا)
6- هستی و موجودات آن همگی تحت فرمان خدا وبندهی او هستند، چرا بندهی او را فرزند او میخوانید. (و ما ینبغی... ان کلّ... عبداً)