(18) مَن کَانَ یُرِیدُ الْعَاجِلَةَ عَجَّلْنَا لَهُ فِیهَا مَا نَشَآءُ لِمَن نُّرِیدُ ثُمَّ جَعَلْنَا لَهُ جَهَنَّمَ یَصْلَهَا مَذْمُوماً مَّدْحُوراً
هر کس پیوسته زندگی دنیای زودگذر را بخواهد، به مقداری که بخواهیم و برای هرکه اراده کنیم، در این دنیا بشتاب فراهم میکنیم، سپس جهنّم را برایش قرار میدهیم که با شرمندگی وطردشدگی، وارد آن خواهد شد.
نکتهها:
از دیدگاه قرآن، دنیاطلبی و دنیاگرایی اگر سبب غفلت از آخرت و انحصار خواستهها در دنیا باشد، نکوهیده است. این نکته در آیات فراوانی مطرح شده است، از جمله: (یَعلمون ظاهِراً مِن الحَیوة الدّنیا و هم عَن الاخرة هم غافِلون)**روم، 7.***، (فأعرض عن مَن تَولّی عن ذکرِنا و لم یُرِد الاّ الحیوةَ الدّنیا)**نجم، 29.*** و (أرَضیتُم بالحَیوة الدّنیا)**توبه، 38.***
در جهان مادیّات نزاع و درگیری زیاد است و همه کس به همه آرزوهایش نمیرسد، پس باید اندازه و سهمیهای باشد که چه کسی چه مقدار داشته باشد: (عجّلنا له فیها ما نشاء لمن نرید)، امّا در دنیای معنویات، چون تزاحم و محدودیّتی نیست، همه صد درصد کامیاب میشوند و راه برای بیشتر هم باز است. (کان سعیهم مشکورا)**اسراء، 19.***
پیامها:
1- دنیا زودگذر است. (العاجلة)
2- انسان، با اراده خلق شده ودر انتخاب آزاد است، ولی ارادهی الهی اصل است. (یرید... لمن نرید)
3- آنچه زشت است، خصلت دنیاگرایی است، نه اصل دنیا. (کان یرید العاجله)
4- خواست انسان بی حدّ و حصر است، پس باید در چهارچوب ارادهی الهی محدود شود. (ما نشاء)
5 - همهی دنیاخواهان به دنیا نمیرسند. (لمن نرید)
6- دنیاطلبان دو دستهاند: برخی دنیا و آخرت را میبازند، (خسر الدنیا و الاخرة) بعضی به بخشی از خواستههای دنیاییشان میرسند. (عجّلنا له فیها ما نشاء)
7- دنیاطلبان و صاحبان اهداف مادّی، شاید به مقداری از نام و نان برسند، ولی قیامتشان تباه است. (جعلنا له جهنّم)
8 - پایان دنیاطلبی، پشیمانی و دوزخ است. (جعلنا له جهنّم)
9- دنیاطلبان، هم در آتش میسوزند (عذاب جسمی)، هم تحقیر میشوند (عذاب روحی). (یصلیها مذموماً مدحوراً)