(79) وَأَضَلَّ فِرْعَوْنُ قَوْمَهُ وَمَا هَدَی
و فرعون قوم خود را گمراه کرد و هیچ هدایتی نکرد.
نکتهها:
هنگامی که ساحران و مردم مصر به موسی علیه السلام ایمان آوردند و از تهدیدات فرعون نهراسیدند، راه امداد الهی گشوده شد. از این روی به موسی علیه السلام خطاب گردید که مردم را شبانه از مصر حرکت بده که ما دریا را برای تو خشک و شرّ فرعون را از شما دور میکنیم.**تفسیر فیظلالالقرآن.***
«اسراء» به معنای حرکت در شب است، «یَبَس» به مکانی گفته میشود که قبلاً آب داشته، امّا اینک خشک شده و «دَرَک» به خساراتی که دامنگیر انسان میشود گفته میشود، و مراد از «عبادی» بنیاسرائیل است.
پیامها:
1- حرکت انبیا و شیوهی مبارزهی آنان برخاسته از وحی الهی است. (اوحینا)
2- اگر نمیتوانیم در محیطی اثر بگذاریم، لااقل آن محیط را ترک و از آنجا هجرت کنیم. (اسر بعبادی)
3- عزّت همراه آوارگی، بهتر از ذلّت در وطن است. (اسر بعبادی)
4- از جمله اهداف بعثت انبیا، نجات مردم از شرّ طاغوتهاست. (اسر بعبادی)
5 - اوّلین گام علیه ظالم، خالی کردن اطراف اوست. (اسر بعبادی)
6- خداوند یاور محرومان است. (عبادی)
7- هدایت و ادارهی مردم، بر عهدهی رهبران الهی است. (اسر بعبادی فاضرب)
8 - معجزهی موسی علیه السلام چنان جامعه را تکان داد و به حرکت واداشت که فرعون خود مجبور به تعقیب آنان گردید. (فاتبعهم فرعون)
9- دریا نیز همچون همهی طبیعت، مأمور قهر یا مهر خداست. (فغشیهم)
10- رهبران و حاکمان جامعه، در هدایت یا گمراهی مردم نقش کلیدی دارند. (اضلّ فرعون قومه و ما هدی)
11- شعارهای انحرافی را بیپاسخ نگذارید. فرعون میگفت: (ما اهدیکم الاّ سبیل الرشاد)**غافر، 29.*** امّا خداوند میفرماید: (و اضلّ فرعون قومه و ما هدی) فرعون نه تنها مردم را هدایت نکرد بلکه گمراه کرد.