(17) وَ کَمْ أَهْلَکْنَا مِنَ الْقُرُونِ مِن بَعْدِ نُوحٍ وَکَفَی بِرَبِّکَ بِذُنُوبِ عِبَادِهِ خَبِیراً بَصِیراً
وچه بسیار مردمانی را که پس از نوح (به کیفر گناه وکفرشان) نابود کردیم و همین کافی است که پروردگارت به گناهان بندگانش آگاه و بیناست.
نکتهها:
این آیه که انقراض نسلی از بشر و آغاز نظام نوینی در زندگی بشر را بازگو میکند، نشان میدهد که زمان حضرت نوح علیه السلام ، نقطهی عطفی در تاریخ بشر بوده است. زندگی قبل از نوح، بسیار ساده و با جمعیّتی محدود بوده و تاریخ پرماجرایی نداشته است و تداوم نسل بشر، با چند مؤمنی صورت گرفته که در کشتی همراه نوح علیه السلام بودند.
آیه، ضمن اینکه هشدار به غافلان و عبرت برای مردم است، مایهی تسکین و آرامش پیامبر صلی الله علیه و آله است، که اگر کافران از آزارشان دست برندارند، گرفتار قهر الهی خواهند شد.
پس از قوم نوح، قوم عاد، ثمود، لوط، اصحاب مدین، فرعون، هامان، قارون و اصحاب فیل هم، گرفتار قهر الهی شدند. (من القرون من بعد نوح)
پیامها:
1- ملّتهایی که در طول تاریخ، به دلیل نافرمانی، گرفتار قهر و غضب خدا شدهاند بسیارند. (کم اهلکنا)
2- قهر الهی مخصوص قیامت نیست، در دنیا هم هلاک میکند. (کم اهلکنا)
3- تاریخ، سرچشمهی عبرت و درس است. (من القرون)
4- توجّه به علم و آگاهی خدا به گناهان، برای تربیت ما کافی است. (کفی بربّک)
5 - خداوند در ارادهی هلاکت قومی نیاز به شاهد و بیّنه ندارد. (کفی بربّک...)
6- انسان گنهکار، بندهی خداست. (بذنوب عباده) نفرمود: «بذنوب الناس»
7- خداوند، به باطن ما خبیر و به ظاهر ما بصیر است. (خبیراً بصیراً)