تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نور جلد 7
حاج شیخ محسن قرائتی

سوره طه آیه 73

(73) إِنَّآ ءَامَنَّا بِرَبِّنَا لِیَغْفِرَ لَنَا خَطَیَنَا وَمَآ أَکْرَهْتَنَا عَلَیْهِ مِنَ السِّحْرِ وَاللَّهُ خَیْرٌ وَأَبْقَی‏
همانا ما به پروردگارمان ایمان آورده‏ایم تا خطاهای ما و آنچه را از سحر که بر آن وادارمان کردی بر ما ببخشد، و خداوند بهتر و پاینده‏تر است.
نکته‏ها:
«خطایا» جمع «خطیئه»، به گناهان عمدی گفته می‏شود.**لسان العرب.***
جمله‏ی «ما اکرهتنا علیه من السحر» یعنی ما از خداوند به خاطر خطاهایی که تو ما را بر آن مجبور کردی، استغفار می‏کنیم. و مراد از اکراه بر سحر، احضار ساحران و عمل سحر آنان است.**اکراه، اگر به نحوی باشد که اختیار انسان گرفته شود، عذرخواهی و استغفار ندارد. بنابراین استغفار ساحران از اکراه، نشان می‏دهد که اکراه فرعون در حد سلب اختیار نبوده است.***
کسی که از جان خود در راه هدف الهی بگذرد، هر لحظه رشد بیشتری پیدا می‏کند. ساحران در این آیات، سه گونه تعبیر درباره‏ی خداوند آوردند: «الذی فطرنا»، «آمنّا بربّنا»، «واللّه خیر و ابقی».
در حدیثی از امام صادق علیه السلام می‏خوانیم: هرکس خود را از دیگران برتر بداند مستکبر است. پرسیدند: آیا افراد پاک که خود را بهتر از گناهکاران می‏دانند مستکبرند؟ امام ماجرای ایمان آوردن ساحران را بیان فرمود که انسان گاهی در چند لحظه تغییر فکر می‏دهد، بنابراین خود را بهتر ندانید چون خبر از سرانجام و عاقبت ندارید.**کافی، ج 8، ص 328.***
پیام‏ها:
1- انسان‏ها در عقیده و ایمان، آزاد و انتخابگرند و با تهدید و تطمیع نمی‏توان باورهای آنان را عوض کرد. (لاقطعنّ، لاصلبنّ... لن نؤثرک)
2- دشمنان را از خود مأیوس کنید. (لن نؤثرک)
3- ایمان، به انسان قدرت و جرأت می‏بخشد. (لن نؤثرک)
4- ابرقدرت‏ها در دید مؤمنین واقعی، حقیر و بی‏ارزشند. (لن نؤثرک)
5 - ایمان، زمانی ارزش دارد که بر اساس منطق و بصیرت باشد. (لن نؤثرک علی ماجاءنا من البیّنات)
6- نشانه‏ی ایمان واقعی، آمادگی برای فدا کردن تمام هستی در راه دفاع از ارزشهای الهی است. (ما جاءنا من البینات... فاقض ما انت قاض)
7- کسی که ایمان ندارد، جذب هدیه طاغوت می‏شود، (ءَانّ لنا لاجراً) ولی مؤمن، همه چیز غیر از خدا را کوچک و بی‏ارزش می‏داند. (انماتقضی هذه الحیوة الدنیا)
8 - اوّلین گام در عفو و بخشش الهی، ایمان به اوست. (امنّا بربنا لیغفر لنا)
9- سحر، گناه است و باید از آن توبه کرد. (لیغفرلنا خطایانا... من‏السحر)
10- طاغوت‏ها از تخصّص مردم سوء استفاده می‏کنند. (مااکرهتنا علیه من السحر)
11- با دشمنان مقابله به مثل کنید. فرعون گفت: (لتعلمنّ ایّنا اشد عذاباً و ابقی)، ساحرانی که ایمان آورده بودند گفتند: (والله خیر و ابقی)