(86) وَأَدْخَلْنَهُمْ فِی رَحْمَتِنَآ إِنَّهُم مِّنَ الصَّلِحِینَ
و ما آنانرا در رحمت خویش وارد ساختیم. بدرستی که آنان از شایستگان بودند.
نکتهها:
اسماعیل علیه السلام فرزند برومند حضرت ابراهیم و جدّ بزرگوار رسول گرامی اسلام است. او زیباترین حماسهی اطاعت از فرمان حقّ و صبر بر دستور الهی را در ماجرای رؤیای صادقهی کشتن او توسط پدرش به نمایش گذاشت.
حضرت ادریس جدّ حضرت نوح و اوّلین کسی است که به طرح علم نجوم پرداخت، طرز دوختن لباس را به دیگران آموخت و با قلم، خط نوشت و به نویسندگی پرداخت. گفتهاند که سی صحیفه بر او نازل شد و سرانجام به آسمانها بالا رفت و اکنون نیز زنده است.**تفسیر اطیبالبیان.*** (و رفعناه مکاناً علیاً)**مریم، 57.***
حضرت ذوالکفل علیه السلام یکی از پیامبران الهی است که بعد از حضرت سلیمان و قبل از حضرت عیسی زندگی میکرده است.**تفسیر اطیبالبیان. ***چنانکه مشهور است قبر او در مسیر کربلا به نجف قرار دارد.
در تفسیر تبیان میخوانیم: چون این پیامبر الهی با خود عهد کرده بود که روزها را روزه بگیرد و شبها را به عبادت بپردازد، و تنها از روی حقّ قضاوت نماید و جز برای رضای خداوند خشمگین نشود و تا آخر به آنچه متکفّل شده و تعهّد کرده بود وفادار ماند، او را «ذاالکفل» یعنی «دارای تعهّد» نامیدند. بعضی نیز همچون فخر رازی معتقدند که «ذاالکفل» لقب حضرت الیاس پیامبر است و مشهور به این نام و یکی از صالحان بوده است، ولی ما با عنایت به روایتی که در تفسیر مجمعالبیان از عبدالعظیم حسنی از امام جواد علیه السلام نقل شده که خداوند برای هدایت انسانها یکصد و بیست چهار هزار پیامبر مبعوث فرمود که از این میان، سیصد و سیزده نفر آنان مرسل هستند و ذیالکفل یکی از آن مرسلین است، ذیالکفل را نه لقب حضرت الیاس، بلکه یکی از انبیا و مرسلین میدانیم.
حضرت اسماعیل علیه السلام در مقابل فرمان الهی مبنی بر ذبح او توسط پدرش صبر کرد و حضرت ادریس نیز 365 سال مردم را به دین حقّ دعوت نمود، امّا کسی به او ایمان نیاورد.**تفسیر اطیبالبیان.***
پیامها:
1- نام بزرگان را زنده نگاه داریم و کمالات آنانرا بازگو نماییم. (و اسماعیل و ...)
2- صبر، خصلت ارزشمندی است که خداوند، دارندگان آن را میستاید. (من الصابرین)
3- صبر، زمینهساز ورود انسان در رحمت الهی است. (الصابرین و ادخلناهم فی رحمتنا)
4- کسب درجات و مقامات، پس از موفّقیّت در آزمایشات الهی است. (الصابرین و ادخلناهم)
5 - برخورداری از رحمت الهی در گرو عمل صالح است. (ادخلناهم - منالصالحین)
6- صبر و صلاح، از صفات انبیا است، و هر که به آنها متصف باشد، نشان از پیامبران دارد. (و اسماعیل و ... منالصابرین - منالصالحین)