(125) قَالَ رَبِّ لِمَ حَشَرْتَنِی أَعْمَی وَقَدْ کُنتُ بَصِیراً
(در قیامت خواهد) گفت: پروردگارا! چرا مرا نابینا محشور کردی در حالی که من (در دنیا) بینا بودم؟!
نکتهها:
آیهی قبل بشارت به پیروان حقّ میداد، ولی این آیه هشدار واخطار به رویگردانان از حقّ، تا بیم و امید در کنار هم مطرح شده و مؤثّر باشد.
در روایات، رها کردن خط ولایت اهلبیت علیه السلام یا ترک کردن فریضهی حج، مصداق اعراض از یاد خدا شمرده شده است.**تفسیر نورالثقلین.***
مراد از سختی و تنگی زندگی، نداشتن نیست، بلکه بسیاری از سرمایهداران به خاطر حرص، ترس و دلهره، در فشار و تنگنا زندگی میکنند.**تفسیر نمونه.***
سؤال: کور بودن مجرمین، با آیه (اقرء کتابک)**اسراء، 14.*** که خواندن نامه اعمال نیاز به چشم دارد، چگونه قابل جمع است؟
پاسخ: چون در قیامت مواقف متعدّد است، ممکن است در موقفی بینا و در موقف دیگر اعمی باشند.
روایات متعدّدی مراد از کوری در قیامت را ندیدن راه حقّ وخیر دانستهاند.**منلایحضرهالفقیه، ج2، ص447.***
امام سجاد علیه السلام پس از تلاوت آیهی (مَن اعرض... ضنکاً) فرمودند: قسم به خداوند! همانا قبر، باغی از باغهای بهشت یا گودالی از گودالهای جهنّم است.**بحار، ج7، ص 104.*** بنابراین دامنه معیشت تنگ تا برزخ نیز ادامه دارد.
پیامها:
1- انسانها در انتخاب آزادند. (من اعرض)
2- فطرت انسان بر خداپرستی است، انبیا و ادیان آسمانی تنها آن را یادآوری میکنند. (عن ذکری)**«ذکر» یادآوری چیزی است که انسان فراموش کرده است.***
3- دوری از یاد خدا مایه اضطراب، حیرت و حسرت است، هر چند تمکّن مالی بالا باشد. (من اعرض ...)
4- زندگی آرام و شیرین، فقط در پرتو یاد و ذکر خداست. (من اعرض عن ذکری)
5 - معنویت در زندگی مادّی نیز نقش مهمی دارد. (ومن اعرض عن ذکری فان له معیشة ضنکا)
6- کسی که در دنیا چشم جانش را بر روی حقایق بست، در قیامت کور محشور خواهد شد. (من اعرض - یوم القیامة اعمی)
7- بی ایمان، هم در دنیا زندگی مشقّتبار دارد و هم در آخرت از نعمت دیدن محروم است. (من اعرض - معیشة ضنکا - یوم القیامة اعمی)