آیه
یَآ أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ کُونُواْ أَنصَارَ اللَّهِ کَمَا قَالَ عِیسَی ابْنُ مَرْیَمَ لِلْحَوَارِیِّینَ مَنْ أَنصَارِی إِلَی اللَّهِ قَالَ الْحَوَارِیُّونَ نَحْنُ أَنصَارُ اللَّهِ فَآمَنَت طَّآئِفَةٌ مِّن بَنِی إِسْرَآءِیلَ وَکَفَرَت طَّآئِفَةٌ فَأَیَّدْنَا الَّذِینَ آمَنُواْ عَلَی عَدُوِّهِمْ فَأَصْبَحُواْ ظَاهِرِینَ
ترجمه
ای کسانی که ایمان آوردهاید! یاوران (دین) خدا باشید، همانگونه که عیسی بن مریم به حواریون گفت: یاوران من در راه خدا چه کسانی هستند؟ حواریون گفتند: ما یاوران (دین) خدا هستیم، پس گروهی از بنیاسرائیل ایمان آوردند و گروهی کافر شدند، پس کسانی را که ایمان آوردند، بر دشمنشان یاری دادیم تا (بر آنان غلبه کرده و) پیروز شدند.
نکته ها
«حواریّون» به یاران خاص حضرت عیسی گفته میشود که دوازده نفر بودند و نامشان در انجیلهای کنونی ذکر شده است.**تفسیر نمونه.*** ریشهی این کلمه از «حور» به معنای شستن و سفید کردن است و به خاطر پوشیدن لباسهای سفید و داشتن قلبهای پاک و یا اینکه هم خود باطنی پاک داشتند و هم دیگران را دعوت به پاکی میکردند، این واژه دربارهی آنان بکار رفته است.
امام صادقعلیه السلام فرمود: شیعیان ما حواریّون ما هستند، حواریّون عیسیعلیه السلام او را در برابر دشمنان و یهود یاری نکردند، ولی شیعیان، ما را یاری میکنند و در راه ما شهید یا شکنجه و تبعید میشوند. خداوند در برابر این همه سختی که به خاطر ما میکشند، پاداش نیکو به آنان عطا کند. «ینصروننا و یقاتلون دوننا و یحرّقون و یعذّبون و یشرّدون فی البلاد جزاهم اللّه عنّا خیراً»**تفسیر کنز الدقائق.***
نقل موارد مشابه در پذیرفتن دعوت و انجام عمل اثر دارد. همان گونه که عیسی یاورانی داشت، «کما قال عیسی...» و همانگونه که بر دیگران روزه واجب شد. «کما کتب علی الّذین من قبلکم»**بقره، 183.***
پیام ها
1- مؤمن باید گام به گام رشد کند، در آیات قبل دعوت به تجارت با خدا بود، در این آیه رسماً به انصار اللّه بودن دعوت میکند، «کونوا أنصار اللّه» (یعنی برای همیشه بر نصرت قانون و اولیای الهی پایدار باشید).
2- خداوند نیازی به نصرتِ ما ندارد، زیرا همهی نصرتها و پیروزیها از اوست. «نصر من اللّه» ولی انصار خدا بودن، برای ما افتخار است.
«کونوا أنصار اللّه»
3- انبیای الهی مردم را برای خدا میخواهند، نه برای خود و یا گروه و حزب خود. «مَن أنصاری الی اللّه»
4- پیامبران برای غلبه بر دشمن، مسیرهای عادّی و طبیعی را طی میکردند و از اسباب ظاهری و نیروهای مردمی استفاده میکردند. «مَن أنصاری الی اللّه»
5 - رهبر باید ارزیابی دقیقی از یاران خود داشته باشد. «مَن أنصاری الی اللّه»
6- اقرار گرفتن از یاران، نوعی تجدید بیعت و اعلام وفاداری است.
«مَن أنصاری... قال الحواریون نحن أنصار اللّه»
7- دعوت رهبران دینی را پاسخ دهیم. «مَن أنصاری... نحن أنصار اللّه»
8 - انسان مختار است که دعوت انبیا را بپذیرد و سعادتمند شود و یا آن را رد کند و بدبخت شود. «فآمنت طائفةٌ... و کفرت طائفة»
9- معمولاً همه مردم به یک پیامبر ایمان نیاوردهاند، بلکه بعضی کفر میورزیدند و بعضی ایمان میآوردند، ما نیز نباید انتظار ایمان آوردن همه مردم را داشته باشیم. «فآمنت طائفةٌ... و کفرت طائفة»
10- داشتن ایمان، رمز دریافت تأییدات الهی است. «فآمنت... فایّدنا...»
11- حضرت عیسیعلیه السلام، هم خودش مورد تأیید خداوند بود، «و أیّدناه بروح القدس»**بقره، 78.*** و هم یارانخاص آن حضرت. «فایّدنا الّذین آمنوا علی عدوّهم فاصبحوا ظاهرین»
12- خداوند همان گونه که پیامبرش را تأیید و یاری میکند، «و أیّدناه بروح القدس» پیروانش را نیز یاری میکند. «فایّدنا الّذین آمنوا»