آیه
ق وَالْقُرْآنِ الْمَجِیدِ
بَلْ عَجِبُواْ أَن جَآءَهُم مُّنذِرٌ مِّنْهُمْ فَقَالَ الْکَافِرُونَ هَذَا شَیْءٌ عَجِیبٌ
ترجمه
قاف، سوگند به قرآن با عظمت، (که نبوّت تو و وقوع قیامت حقّ است).
بلکه از آمدن پیامبری هشدار دهنده از میان خودشان در شگفت شدند، پس کافران گفتند: این (سخنان که از قیامت خبر میدهد) چیز عجیبی است!
نکته ها
این سوره یکی از 29 سورهای است که با حروف مقطّعه آغاز گردیده و چنانکه بارها گفتهایم، این حروف بیانگر عظمت و اعجاز قرآن است که از همین حروف الفبا تشکیل یافته و لذا بلافاصله پس از آن به قرآن سوگند یاد شده است. «ق و القرآن المجید»
دربارهی پیامبر و آنچه بر او نازل شده و دستورات او، دو نوع تعجّب در قرآن ذکر شده است: یکی مثبت و دیگری منفی. تعجّب مثبت از گروهی جن بود که مطالب عالی قرآن آنان را به تعجّب واداشت و گفتند: «سمعنا قرآنا عجبا»** جنّ، 1.*** تعجّب منفی از کفّار است که در چند مورد میباشد:
از اینکه شخصی مثل خود آنان پیامبر شده است. «بل عجبوا أن جائهم منذر منهم»
از دعوت او به یکتاپرستی. «أجعل الالهة الهاً واحداً انّ هذا لشیء عُجاب»**ص، 5 .***
از گفتار او درباره حسابرسی و برپایی قیامت. «أفمن هذا الحدیث تعجبون»**نجم، 59 .***
از زنده شدن مجدّد. «و ان تَعجب فعجب قولهم أاذا کنّا تُراباً أانّا فی خلق جدید»**رعد، 5 .***
پیام ها
1- سوگند به قرآن بسیار مهم است، چون دارای مجد و عظمت است.
«والقرآن المجید»
2- اگر مجد و عظمت میخواهید، به قرآنِ صاحب مجد و شرافت روی بیاورید. «والقرآن المجید»
3- اگر قرآن، مجید و کریم است، ما نیز باید آن را تمجید و تکریم کنیم.
«و القرآن المجید»، «انّه لقرآن کریم»**واقعه، 77.***
4- معروفها و کمالها، در دید نابخردان منکر و ناپسند جلوه میکند. هم جنس بودن و از میان مردم بودن پیامبران، یک کار پسندیده و حکیمانه است ولی کفّار آن را ناپسند دانسته و تعجّب میکردند. «عجبوا ان جاءهم منذر منهم»
5 - از نقاط مهم رسالت انبیا، هشدار دادن و انذار مردم است. «منذر منهم»
6- انکار عملکرد حکیمانهی خداوند نسبت به ارسال پیامبران، کفر است. «عجبوا ان جاءهم... فقال الکافرون»
7- منطق کفّار در طول تاریخ، استبعاد و تعجّب از رسالت پیامبران بوده است. «فقال الکافرون هذا شیء عجیب» (آری، کفّار دلیلی بر نفی نبوّت و قیامت ندارند، تنها کارشان تعجّب از هشدارهای انبیا به خصوص در مورد قیامت است.)
توضیحات
سیمای سوره «ق»
این سوره چهل و پنج آیه دارد و در مکّه نازل شده است.
نام این سوره از ابتدای آن که حرف مقطّعه «ق» میباشد، گرفته شده است.
محور اصلی آن، همانند دیگر سورههای مکّی، مسئله معاد و بیان فرجام اقوام گذشته و افراد نیک و بد است.
سوره با استبعاد و انکار مخالفان نسبت به زنده شدن دوباره انسان آغاز میگردد و با استناد قرآن به نمونههای معاد در طبیعت و آفرینش ادامه مییابد. شیوه جان دادن انسان به هنگام مرگ و حوادث تکان دهنده پایان جهان که سرآغازی است بر جهان دیگر، مقدّمهای است برای بیان گوشهای از حوادث قیامت و ویژگیهای بهشت و دوزخ.
و آنچه در این میان انسان را از خطرات حفظ میکند، یاد خدا و توجّه به کلام اوست که در این سوره به آن سفارش شده است.