تربیت
Tarbiat.Org

گنجینه معارف‏ جلد 1
محمد رحمتی شهرضا

نکات‏

در حدیث قدسی آمده است: الصوم لی و أنا أجزی به؛(1753) روزه برای من است و من خود پاداش آن را می‏دهم. یعنی خداوند متعال ثواب آن را بدون واسطه می‏دهد. علاوه بر ثوابهایی که در کتاب و سنت ذکر شده است، فلا تعلم نفس ما أخفی لهم من قرة أعین؛(1754) پس هیچ کس نمی‏داند که چه چشم روشنی‏هایی برای آنان مخفی شده است. یعن قابل وصف و توصیف نیست.(1755)
آثار و برکات روزه:
تقوی و خدا ترسی، در ظاهر و باطن، مهم‏ترین اثر روزه است.
روزه، یگانه عبادت مخفی است. نماز، حج، جهاد، زکات و خمس را مردم می‏بینند تاما روزه دیدنی نیست.
روزه، اراده انسان را تقویت می‏کند. کسی که یک ماه نان و آب و همسر خود را کنار گذاشت، می‏تواند نسبت به مال و ناموس دیگران خود را کنترل کند. روزه، باعث تقویت عاطفه است. کسی که یک ماه مزه گرسنگی را چشید و رنج گرسنگان را احساس می‏کند. رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: روزه، نصف صبر است.
روزه مردمان عادی، همان خودداری از نان و آب و همسر است، اما در روزه خواص علاوه بر اجتناب از مفطرات، اجتناب از گناهان نیز لازم است، و روزه خاص الخاص علاوه بر اجتناب از مفطرات و پرهیز از گناهان، خالی بودن دل از غیر خداست. (تفسیر روح البیان).
روزه، انسان را شبیه فرشتگان می‏کند، فرشتگانی که از خوردن و آشامیدن و شهوت دورند.
رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: هر کس ماه رمضان را برای خدا روزه بدارد، تمام گناهانش بخشیده می‏شود. (تفسیر مراغی، ج 2، ص 69). چنان که در حدیث قدسی نیز آمده است که خداوند می‏فرماید: الصوم لی و انا اجزی به؛ روزه برای من است و من آن را پاداش می‏دهم.
اهمیت روزه چنان است که در روایات پاداش بسیاری از عبادات را چون پاداش روزه دانسته‏اند.
هر چند که روزه بر امت‏های پیشین نیز واجب بوده، ولی روزه ماه رمضان، مخصوص انبیا بوده است و در امت اسلامی، روزه رمضان بر همه واجب شده است. (تفسیر نور الثقلین، ج 1، ص 136).
از رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل شده است که فرمود: برای هر چیزی زکاتی است و زکات بدنها، روزه است.
روزه گرچه فوائد و منافع طبی از قبیل دفع و برطرف شدن مواد زاید بدن در اثر گرسنگی را دارد، اما سحرخیزی و لطافت روح و استجابت دعا در ماه رمضان چیز دیگری است و محروم واقعی کسی است که از این همه خیر و برکت محروم باشد.
محور دعوت انبیا یکی بوده است و همه آن بزرگواران مردم را به توحید و معاد، تقوی و عدالت، نماز و روزه، احسان به والدین و رسیدگی به محرومان دعوت می‏کردند.