یاران پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) نشسته بودند و با هم صحبت میکردند. سخن آنان در این باره بود که: به خدا سوگند، قریش تاکنون نشنیده است که قرآن با صدای رسا و آشکار خوانده شود، کیست که شهامت رماندن آیات خداوند را به گوش آنان داشته باشد؟
در این میان ابن مسعود برخاست و گفت: من حاضر هستم چنین کاری بکنم.
یارانش به او گفتند: از سوی آنان بر جان تو بیمناکیم. کسی باید این کار را انجام بدهد که قوم و قبیله و یا طایفه و عشیرهای داشته باشد، تا اگر قریش در صدد آسیب رساندن به او بر آمدند، از او حمایت کنند و قدرت روبروشدن با اشراف قریش را داشته باشند.
ابن مسعود در جواب آنان گفت: شما این کار را به عهده من واگذارید، که خدا پشتیبان من خواهد بود.
فردا، در روز روشن، ابن مسعود به محلی که مرکز تجمع و انجمنهای قریش بود رفت. ایستاد و با کمال شجاعت و دلیری بیمانند، با صدای بلند شروع به خواندن قرآن نمود: الرحمن، علم القرآن، خلق الانسان، علمه البیان...
همین که صدای آیات دگرگون کننده قرآن به گوش قریش رسید، لحظهای تأمل کردند، آنگاه یکی از آنان گفت: ابن مسعود چه گفت؟ دیگری جواب داد: بخشی از آنچه را که محمد بن عبدالله آورده است میخواند. وقتی فهمیدند که ابن مسعود چه میخواند، همگی به طرف وی هجوم آوردند و شروع کردند به زدن به سرو صورت ابن مسعود. و او همچنان به خواندن ادامه میداد: الشمس و القمر بحسبان، والنجم و الشجر یسجدان، والسماء رفعها و وضع المیزان، الا تطغوا فی المیزان، واقیموا الوزن بالقسط و لا تخسروا المیزان، و لارض وضعها للانام...
اشراف قریش آنقدر به زدن ابن مسعود ادامه دادند تا وی را خونین کردند، آنگاه رهایش نمودند و او هم با حالتی دردآور نزد یاران مسلمان خود بازگشت. وقتی که او را به آن وضع دیدند، گفتند: ما از همین کار آنها بر تو میترسیدیم و هراس داشتیم.
ابن مسعود گفت: هرگز دشمنان خدا تاکنون به این اندازه در نظرم کوچک و پست نبودهاند. اگر بخواهید فردا نیز چنین خواهم کرد. یارانش به وی گفتند: نه، بس است. تو آنچه را که بدشان میآمد به گوششان رساندی.(563)