امام سجاد (علیه السلام) نامهای طولانی برای یکی از دانشمندان به نام (محمد بن مسلم زهری)(397) نوشت که قسمتی از آن این است:
آیا دعوت آنها (ظالمان) از توبه این خاطر نبود که تو را قطب و مدار سنگ آسیای ظلمشان قرار داده، و تو را پلی برای عبور به سوی مقاصد شومشان، و نردبان به طرف گرماهیاشان و منادی ظلم، و راه رونده در مسیر ستمشان گرفتند، آنها با میان گرفتن تو، در دل دانشمندان، شک و تردید وارد ساختند و به وسیله تو دلهای مردم نادان را به سوی خود جذب کردند، آن استفادهای که در مورد نیک جلوه دادن فسادشان و توجه دادن خواص و عوام به سوی خودشان از تو نمودند، از خصوصیترین وزیران (بله قربان گوهایشان) و از نیرومندترین حامیانشان نکردند، بسیار اندک است آن چه را که در برابر آن چه دادی به تو دادند، و بسیار کم است آن چه را که در برابر آن همه خرابیها برای تو آباد کردند، درباره نفس خود بیندیش! چه آن که غیر از تو کسی به آن نمیاندیشد و آن چنان نفس خود را به پای حساب و محاکمه بکش که مرد مسئول و وظیفه شناس آن را به حساب میکشد. در بخشی از این نامه آمده است: خوشا به سعادت آن که در دنیا، هراسان باشد و سیه بخت آن که بمیرد و گناهانش پس از او بماند... این که آنها (طاغوتها) تو را به استخدام گرفتهاند نه از جهت شایستگی (عملی و معنوی) تو است، بلکه: 1 - طمع به دنیای تو دارند. 2 - علمای راستین از دست رفتهاند (و قحط الرجال است) 3 - جهل و نادانی بر تو و آنها هر دو غلبه کرده است. 4 - حب مقام و دنیا پرستی، تو و آنها را به هم پیوند داده است... چرا از این چرت (و خواب خرگوشی) سر بر نمیداری؟ چرا از اشتباه خود بر نمیگردی؟ تا با صراحت بگویی به خدا من تا به حال، یک بار هم برای زنده کردن دین خدا، یا نابود کردن باطل، قیام نکردهام، براست این است حق شناسی تو از خدایی که این بار گران (علم) را بر دوش تو نهاده است؟! بسیار ترس دارم که تو از آن گروهی باشی که خداوند درباره آنها فرموده: أظاعوا الصلاه و اتبعوا الشهوات فسوف یلقون غیاً؛(398) نماز را ضایع کردند، و به دنبال شهوتها رفتند و به زودی به کیفر گمراهی خود میرسند. خدا بار مسئولیت قرآن را بر عهده تو نهاده، و علم آن را به تو سپرده، اما تو تباهش کردهای، شکر و سپاس خداوندی را که ما را از آن بلاهایی که دامنگیر تو شده، دور ساخته است. این نامه انقلابی از امام سجاد (علیه السلام) به یک دانشمند درباری کافی است که ما را به اوج مبارزه شدید امام سجاد (علیه السلام) آشنا کند، و سیمای درخشان مبارزاتی آن حضرت را به خوبی منعکس نماید، با این که در آن عصر، حفقان و سانسور و کشتارهای بی رحمانه از جانب دژخیمان بنی امیه، از در و دیوار میبارید.(399)