مرحوم حاج آقا حسین قمی خیلی مقید بود که در مجلسش غیبت نشود. حتی بعضی از معاصرین به او اعتراض میکردند که تو نمیگزاری ما حرف بزنیم، فوراً میگویی غیبت نکن!
مرحوم آقا سید عبدالهادی شیرازی نیز تقیدی را که حاج آقا حسین (رحمه الله) در ترک و جلوگیری از غیبت داشت، دارا بود.
ما در ابتدا میگفتیم گویا محال است که کسی چنین تقیدی را داشته باشد. ولی وقتی با او اختلاط و معاشرت کردیم، دیدم نه بابا ممکن است و هیچ هم محال نیست.(2227)
عصمت در انبیاء دنبال باور قوی آنهاست اگر باورمان بشود، ممکن نیست تخلف کنیم آن کس که باورش آمده که وقتی یک کلمه غیبت کند، سگهای آتش او را میبلعند - آن هم بلعیدنی که تمام نمیشود - غیبت نمیکند. این که ما خدای ناخواسته یک وقت غیبت میکنیم برای آن است که آنجا را باورمان نیامده است.(2228)
غیبت مظلوم از ظالم جایز است.
بعد از گناه شرک، که گناهی بزرگ و خاص است، گناهان دو قسماند. یک سری مربوط به خداوند است مثل ترک نماز و روزه و... که با مشیت باریتعالی قابل عفو و اغماض است. اما قسم دیگر گناهان دارای دو جنبه است. گناهکار از طرفی حق خدا را رعایت ننموده است، از مرزی که در شرع مقرر بوده است، فراتر رفته و از طرفی دیگر به حق مردم تعدی نموده است و آنان را مورد تجاوز قرار داده است مثل تهمت و غیبت و... تصفیه این گونه گناهان بسیار مشکل و گاهی نیز حتی بعید است(2229).
از مواردی که غیبت جایز است، در مورد کسی است که ادعای مقام یا تخصص یا مسئولیتی را میکند که صلاحیت آن را ندارد. یحبون أن یحمدوا بما لم یفعلوا برای اینکه این تمایل نابجا - ستایش بدون عمل - کور شود، در اسلام هرگونه تملق و چاپلوسی منع شده است.
سوء استفاده از قانون ممنوع است. ستمگران بدانند که حرمت غیبت، راه ستمگری را برایشان نمیگشاید.
تنها مظلوم، اجازهی غیبت از ظالم را دارد، آن هم در مورد ظلم او، نه عیوب دیگرش.
در روایات میخوانیم: کسی که باکی ندارد که چه میگوید و یا درباره او چه گفته میشود و دست به هر کاری میزند و علنا گناه یا غیبت میکند، شریک شیطان است.
در دعای مکارم الاخلاق، امام زین العابدین (علیه السلام) از خداوند میخواهد که به او توفیق دهد که در برابر غیبت مردم از او، نیکی مردم را بگوید و از بدی آنان بگذرد و هر کس با او قطع رابطه کرد با او معاشرت کند. بارها در سیرهی پیامبر اکرم و اهل بیت معصوم آن حضرت نمونههایی از این برخوردها را میخوانیم که سرسختترین مخالفان را به طرفدار آنان تبدیل کرده است.
امام خمینی (رحمه الله) در تحریر الوسیله در شرایط امام جماعت میفرماید: امام جماعت باید از گناهان کبیره پرهیز کند و آن: هر گناهی است که در قرآن وعده عذاب بر آن داده شده، یا شدیدا با آن برخورد شده، یا دلیلی داشته باشیم که هم وزن یا بدتر از گناهان کبیره شناخته شده، یا عقل آن را کبیره بداند، یا در افکار عمومی مؤمنان کبیره شمرده شود، یا دلیل خاصی بر کبیره بودن آن داشته باشیم. سپس نمونههایی از میشمرد از جمله: یأس از رحمت خدا، نسبت دروغ به خدا و رسول، قتل، نسبت ناروا به زن شوهردار، فرار از جنگ، عاق والدین، قطع رحم، سحر، زنا، لواط، خوردن مال یتیم، کتمان حق، گواهی باطل، پیمان شکنی، شراب خوری، تجاوز در وصیت، ربا خواری، قمار، کم فروشی، خوردن گوش مردار و خوک، کمک به ظالم و تکیه بر او، اسراف و تبذیر، حبس حقوق مردم، دروغ، تکبر، خیانت غیبت، سخن چینی، سبک شمردن حج، ترک نماز، منع زکات، اصرار بر گناهان صغیره، سرگرمی به لهو و لعب.