(60) أَلَمْ تَرَ إِلَی الَّذِینَ یَزْعُمُونَ أَنَّهُمْ ءَامَنُواْ بِمَآ أُنزِلَ إِلَیْکَ وَمَآ أُنزِلَ مِن قَبْلِکَ یُرِیدُونَ أَن یَتَحَاکَمُواْ إِلَی الطَّغُوتِ وَقَدْ أُمِرُواْ أَن یَکْفُرُواْ بِهِ وَیُرِیدُ الشَّیْطَنُ أَن یُضِلَّهُمْ ضَلَلاً بَعِیداً
آیا کسانی را که میپندارند به آنچه بر تو و آنچه (بر پیامبران) پیش از تو نازلشده است، ایمان آوردهاند نمیبینی که میخواهند داوری را نزد طاغوت (وحکّام باطل) ببرند، در حالی که مأمورند به طاغوت، کفر ورزند. و شیطان میخواهد آنان را گمراه کند، گمراهی دور و درازی!
نکته ها:
آیهی قبل، مرجع در منازعات را خدا و پیامبر معرفی کرد، این آیه در انتقاد از کسانی است که مرجع نزاع خود را طاغوت قرار میدهند.
میان یک منافق مسلماننما و یک یهودی نزاع شد. بنا بر داوری گذاشتند. یهودی پیامبر را به خاطر امانت وعدالت به داوری قبول کرد، ولی آن منافق گفت: من به داوری کعببن اشرف (که از بزرگان یهود بود) راضیم، زیرا میدانست که با هدایایی میتواند نظر کعب را به نفع خود جلب کند. این آیه در نکوهش آن رفتار نازل شد.
به تعبیر امام صادق علیه السلام طاغوت، کسی است که به حقّ حکم نکند و در برابر فرمان خدا، دستور دهد و اطاعت شود.**تفسیر نمونه.***
پیام ها:
1- ایمان بدون تبرّی از طاغوت، ایمان نیست، خیال ایمان است. (یزعمون انّهم آمنوا... یتحاکموا الی الطاغوت)
2- ادیان، هدف و ماهیّت مشترک دارند و ایمان به دستورات همهی انبیا لازم است. (انزل الیک و ما انزل من قبلک)
3- سازش با طاغوت، حرام است. (أمروا ان یکفروا به)
4- ابتدا راه حقّ را نشان دهید، سپس راه باطل را نفی کنید. (فرُدّوه الی اللَّه و الرسول... یریدون ان یتحاکموا الی طاغوت)
5 - حتّی فکر و ارادهی مراجعه به طاغوت مورد انتقاد است. (یریدون ان یتحاکموا الی الطاغوت)
6- موفّقیت شیطان، در سایهی اطاعت مردم از طاغوتهاست. (یتحاکموا الی الطاغوت... یریدالشیطان ان یضلّهم)
7- منافق، طاغوت و شیطان در یک خط و در برابر پیامبرانند. (الّذین یزعمون... یتحاکموا الی الطاغوت... یرید الشیطان)
8 - کفر به طاغوت وحرام بودن مراجعه به دادگاههای طاغوتی، فرمان همه ادیان آسمانی است. (الم تَر... اُنزل الیک وما انزل من قبلک... یتحاکموا الی الطاغوت)
9- در حل اختلافات داخلی، سراغ بیگانگان رفتن، خواست شیطان و ممنوع است. (یرید الشیطان...)
10- منافقان، تحت ارادهی شیطانند و طاغوتها دامها و ابزار کار شیطانند. (یرید الشیطان ان یضلهم)
11- نتیجه مراجعه به طاغوت سقوط به درّه هولناک است. (ضلالاً بعیداً)