(93) وَمَنْ یَقْتُلْ مُؤْمِناً مُّتَعَمِّداً فَجَزَآؤُهُ جَهَنَّمُ خَلِداً فِیهَا وَغَضِبَ اللَّهُ عَلَیْهِ وَلَعَنَهُ وَأَعَدَّ لَهُ عَذَاباً عَظِیماً
و هر کس به عمد مؤمنی را بکشد پس کیفرش دوزخ است که همیشه در آن خواهد بود، و خداوند بر او غضب و لعنت کرده و برای او عذابی بزرگ آماده ساخته است.
نکته ها:
در شرایط بحرانی جنگ احد، یکی از مسلمانان، مسلمان دیگری را به خاطر خصومتهای شخصی دوران جاهلیّت کشت. پیامبر اکرم از طریق وحی آگاه شد و در بازگشت از اُحد، در محلّهی «قُبا» به قصاص قتل مؤمن دستور داد، آن مسلمان قاتل را بکشند و به پشیمانی او توجّهی نکرد.**مغازی، ج1، ص304، به نقل از: پیامبری و جهاد، ص327.***
اسلام برای جان مسلمان و حفظ امنیّت افراد، اهمیّت بسیار قائل شده و کیفر عذاب ابدی را برای آن مقرّر داشته تا جلوی قتل و جرائم سنگین گرفته شود. تعبیراتی که در این آیه برای «قتل عمدی مؤمن» به کار رفته، دربارهی هیچ گناهی نیامده است. امام صادق علیه السلام فرمود: توبهی کسی که از روی عمد مؤمنی را بکشد قصاص است.**تفسیر نورالثقلین ؛ کافی، ج7، ص276. ***
«تعمّد» از «عمود» است واز آنجا که ستون کارها نیّت است، به کاری که با انگیزهی قبلی باشد، عمدی گویند.
در روایات متعدّدی به بزرگی گناه قتل تصریح شده، از جمله:
1- در قیامت، قتل بیگناهان اوّلین مسألهای است که از آن سؤال میشود.
2- یاغیترین افراد، کسی است که انسانی را بکشد یا بزند.
3- علاوه بر گناه قتل، گناهان مقتول هم به دوش قاتل میافتد.
4- اگر اهل آسمان و زمین در قتل مؤمنی شریک شوند، همه عذاب میشوند.
5 - اگر همه دنیا فنا شود، آسانتر از قتل یک بیگناه است.**به وسائل، جلد 19، صفحه 2 به بعد، رجوع شود.***
پیام ها:
1- در نظام اسلامی، هیچ مقامی حقّ قتل و اعدام بی جهت دیگران را ندارد.**ولی در نظام طاغوتی شعار (انَا اُحیی و اُمیت) هست. بقره، 258.*** (من یقتل... متعمّداً)
2- ارزش انسان به افکار و عقاید صحیح اوست. (مؤمناً)
3- در کیفر، حساب لغزشهای آگاهانه و مغرضانه جداست. (متعمداً)
4- قتل و خونریزی از گناهان کبیره است. (فجزاؤه جهنّم)
5 - مجازات و کیفر سنگین، از عوامل بازدارنده فساد در جامعه و عامل ایجاد و حفظ امنیّت اجتماعی است. (من یقتل... فجزاؤه جهنّم)