(67) مَا کَانَ إِبْرَهِیمُ یَهُودِیّاً وَلَا نَصْرَانِیّاً وَلَکِنْ کَانَ حَنِیفاً مُّسْلِماً وَ مَا کَانَ مِنَ الْمُشْرِکِینَ
(برخلاف ادّعای یهودیان و مسیحیان،) ابراهیم نه یهودی بود و نه نصرانی، بلکه او فردی حقگرا و تسلیم خدا بود و هرگز از مشرکان نبود.
نکته ها:
«حَنَف»، به معنای گرایش به حقّ است و در مقابل آن واژهی «جَنَف»، معنی گرایش و تمایل به باطل را میدهد. بنابراین «حَنیف» به کسی گفته میشود که در مسیر باشد، ولی بتپرستان آن را در مورد خود بکار میبردند و مشرکان نیز «حُنفاء» خوانده میشدند.
این آیه، با آوردن کلمهی (مسلماً) در کنار کلمهی (حنیفاً)، هم دامن ابراهیم را از لوث شرک پاک کرده است و هم دامن این کلمهی مقدّس را از لوث مشرکان.**حضرت علی علیه السلام فرمودند: دین ابراهیم همان دین محمّدصلی الله علیه و آله بود. بحار، ج12، ص11.***
امام صادق علیه السلام در تفسیر عبارت (حنیفاً مسلماً) فرمودند: «خالصاً مخلصاً لیس فیه شیء من عبادة الاوثان» یعنی ابراهیم شخصی خالص و برگزیده بود که در او ذرهای از پرستش بتها نبود.**تفسیر نورالثقلین ؛ کافی، ج2، ص 15..***