درباره این که چگونه این سنت در میان جامعه عرب به وجود آمده بود، تحلیل های روان شناختی و جامعه شناختیِ بسیاری ارائه شده که از تاریخ می توان شواهدی، هر چند غیر یقینی، در تأیید آن ها به دست آورد؛ ولی می توان گفت که معروف ترین، مهم ترین و نخستین چیزی که سبب این گرایش غلط بوده، این است که از یک سو، در جنگ های بسیاری که بین اعراب اتفاق می افتاد، اکثر اسرای ارتش شکست خورده، که به دست طرف پیروز گرفتار می شدند، زنان و دختران بودند. از سوی دیگر، حمیّت و غیرت عرب ها از این که دختران یا همسرانشان به دست دشمن بیفتند و مورد تجاوز قرار بگیرند، سخت جریحه دار می شد. این دو امر، سبب می شد که آنان سعی کنند که از همان ابتدا دختری نداشته باشند تا اگر در جنگی شکست خوردند، دیگر این مصیبت که ناموسشان به دست دیگران بیفتد، دامنشان را نگیرد.
﴿ صفحه 207﴾
بنابراین، می توان گفت که علت اصلیِ شکل گیریِ این سنت غلط، افراط در حمیّت و غیرت بی جا بوده است. شکی نیست که انسان باید غیرت داشته باشد و از ناموس خود حمایت کند. این یک خلق ممدوح و پسندیده است؛ اما نه در این حد افراطی که خود آن طرف را بکشد که مبادا به دست دشمن بیفتد! این انحراف ها و افراط و تفریط ها است که سبب شکل گیریِ این سنت های غلط می شوند و کم کم، این مصیبت ها و فاجعه ها را به بار می آورند. قرآن در مقام هشدار به مردم، توصیه می کند که این سنت های غلط را رها کنند و برای مبارزه با این سنت ها به اصلاح نفس پرداخته، از حمیّت بی جا و تعصب افراطی، خود را دور سازند.