در بخش های گذشته، دو دسته از مسائل اخلاقی را بررسی کردیم: دسته اول، مسائلی که محورشان رابطه انسان با خدا است و دسته دوم، مسائلی که محورشان رابطه انسان با خودش است.
دسته سوم، مسائلی است که محور آن ها را روابط اجتماعی انسان با دیگران تشکیل می دهد و معمولاً، اخلاق، در بیش تر موارد، به این دسته از مسائل اخلاقی اطلاق می شود. وقتی در محاورات عرفی گفته می شود که کسی اخلاقش خوب است یا خوب نیست، منظور همین ملکاتی است که در روابط او با دیگران خودنمایی می کند. دو دسته قبلی در واقع، توسعه اخلاق عرفی است که با توجه به بینش اسلامی و این که موضوع اخلاق، مطلق فعل اختیاری انسان، اعم از اجتماعی و غیر اجتماعی است، حاصل شده است؛ چرا که هر فعل اختیاری، چه اجتماعی و چه غیراجتماعی، می تواند دارای ارزش مثبت یا منفی باشد و در محدوده مسائل اخلاقی قرار گیرد.