آن جا که مستمع سخنی را می شنود که علم به حقانیتش دارد، هر چند که خود از قبل، علم به حقانیت آن دارد، با وجود این، کار او درست و مفید خواهد بود؛ زیرا در همین موارد نیز که انسان سخن حق و پاسخ درست را می داند، غالباً از آن ها غفلت دارد و شنیدن آن ها سبب توجه به حقایقی می شود که از آن ها غافل بوده است. بنابراین، شنیدن وی، هر چند که استفاده علمی برایش ندارد، ولی نوعی یادآوری و غفلت زدایی و تجدید توجه است که به طور طبیعی می تواند تأثیر نفسانی و رفتاری بسیاری برای شنونده در برداشته باشد.
همه ما بسیاری از مسائل را می دانیم؛ ولی همیشه به آن ها توجه نداریم و عملاً، به این
﴿ صفحه 359﴾
دانسته ها، که مورد غفلت ما قرار گرفته اند، در رفتار و کردار خود ترتیب اثر نمی دهیم. در این حال، شنیدن همین مسائل از دیگران، موجب می شود که دانسته های مورد غفلت ما زنده و فعال شوند و در رفتار ما تأثیر بگذارند.
بهترین سخنانی از این نوع که شنیدنش در هر حال، مفید خواهد بود، سخن خدا است در قرآن کریم و سپس سخنان پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله وسلم) و امامان معصوم(علیهم السلام) است که در روایات آمده است. در مرحله سوم، نصایح و مواعظ علما و حکما و مردان خدا است که برای زنده نگه داشتن مفاهیم ذهنی، اعتقادی و اخلاقی، اهمیت فوق العاده ای دارند و در رفتار ما تأثیر بسیاری می گذارند. از این رو، در اسلام به شنیدن چنین سخنانی تأکید فراوان شده است. خداوند در قرآن مجید می فرماید:
(وَاِذا قُرِئَ القُرآنُ فَاْستَمِعُوا لَهُ وَ اَنْصِتُوا لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ)**اعراف/ 204.***.
به هنگامی که قرآن خوانده می شود، همگی گوش فرا دهید و سکوت کنید، باشد که مورد لطف و رحمت خدا قرار گیرید.
آری سکوت کردن و گوش فرادادن به قرآن، وقتی که قرائت می شود، غیر از آن که احترامی به کلام خدا خواهد بود، سبب تمرکز حواس و توجه به محتوا و معنای آیات خواهد شد و خود مستمع را نیز در معرض الطاف و عنایات الهی قرار می دهد.