اکنون پس از روشن شدن مفهوم عدل، که به معنای «دادن حق به ذی حق» به کار می رود، برای نتیجه گرفتن از این بحث، باید مشخص شود که «حق» را چگونه می شود تعیین کرد و چگونه می توان فهمید که حق هر کسی چیست؟ تا با روشن شدن آن، بتوانیم به عدالت رفتار رعایت کنیم؛ زیرا این بحثی پراهمیت و در عین حال، مورد اختلاف مکتب ها و نظام های حقوقی است. در طول تاریخ فلسفه اخلاق و حقوق، درباره این مسئله، نظریات گوناگونی مطرح شده است؛ اما متأسفانه متفکران اسلامی در این زمینه، کم کار کرده اند و ما اگر بخواهیم موضوع را دقیقاً بررسی کنیم، باید بخش گسترده ای از فلسفه حقوق را به بحث بگذاریم که با این نوشته مناسبتی ندارد؛ ولی تا اندازه ای می توان به خطوط اصلیِ این مطلب اشاره کرده، دیدگاهی را که مورد قبول خود ما است، در این زمینه ارائه کنیم.