تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نور جلد 1
حاج شیخ محسن قرائتی

سوره بقره آیه 191

(191) واقْتُلُوهُمْ حَیْثُ ثَقِفْتُمُوهُمْ وَأَخْرِجُوهُمْ مِّنْ حَیْثُ أَخْرَجُوکُمْ وَ الْفِتْنَةُ أَشَدُّ مِنَ الْقَتْلِ وَ لاَ تُقَتِلُوهُمْ عِنْدَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ حَتَّی‏ یُقَتِلُوکُمْ فِیهِ فَإِنْ قَتَلُوکُمْ فَاقْتُلُوهُمْ کَذَلِکَ جَزَآءُ الْکَفِرِینَ
و آنها را (بت‏پرستانی که از هیچ جنایتی ابا ندارند،) هرکجا یافتید بکشید و از (مکّه) همان جایی که شما را بیرون کردند، آنها را بیرون کنید و فتنه (شرک و شکنجه) از قتل بدتر است. و نزد مسجدالحرام با آنها جنگ نکنید، مگر آنکه آنها در آنجا با شما بجنگند، پس اگر با شما جنگ کردند، آنها را (در آنجا) به قتل برسانید. چنین است جزای کافران.
نکته‏ها:
این آیه فرمان قتل و اخراج مشرکان را از مکّه صادر و دلیل آن را چنین بیان می‏کند که آنان سالها شما را شکنجه و آواره کرده‏اند و شکنجه از قتل سخت‏تر و شدیدتر است. پس شما نباید در مبارزه و جنگ با آنها سستی نشان دهید.
سؤال: چرا شکنجه از قتل سخت‏تر است؟
پاسخ: در قتل، انسان از دنیا جدا ولی به آخرت می‏رسد، لکن در شکنجه، انسان نه به آخرت می‏رسد و نه از دنیا کام می‏گیرد.
پیام‏ها:
1- مقابله به مثل و خشونت با دشمن در مواردی لازم است. (واقتلوهم)
2- دفاع عادلانه، تنها جبهه و جنگ نیست. (و اقتلوهم حیث ثقفتموهم)
3- حقّ وطن، از حقوق انسانی مورد پذیرش ادیان است. (اخرجوکم)
4- فتنه‏انگیز، مثل محارب است و باید به اشد وجه مجازات شود. (واقتلوهم... اخرجوهم... والفتنة اشد من القتل)
5 - حرم و مسجدالحرام مقدّس است، امّا خون مسلمانان مقدّس‏تر؛ و در اینجا مسئله اهمّ و مهمّ مطرح است. (لا تقاتلوهم عند المسجد الحرام حتّی یقاتلوکم)
6- همانگونه که در اصلِ جنگ نباید شما پیش دستی کنید، در شکستن مقدّسات هم نباید شما پیش دستی نمائید. (حتی یقاتلوکم)