(281) وَاتَّقُواْ یَوْماً تُرْجَعُونَ فِیهِ إِلَی اللَّهِ ثُمَّ تُوَفَّی کُلُّ نَفْسٍ مَا کَسَبَتْ وَ هُمْ لَا یُظْلَمُونَ
و پروا کنید از روزی که در آن به پیشگاه خداوند بازگردانده میشوید و سپس هرکس (جزای) آنچه را کسب کرده، بدون کم وکاست داده میشود و به آنان ستمی نمیرود.
نکتهها:
این آیه به منزلهی جمعبندی و هشدار عمومی در پایان آیات ربا است. در تفاسیری همچون کشّاف، المیزان، مجمع البیان، کبیر فخر رازی و برهان آمده است که این آیه، آخرین آیهای بوده که بر رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم نازل شده، ولی به دستور پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم در اینجا قرار گرفته است.
پیامها:
1- قیامت، روز مهمی است. تنوین کلمه (یوماً) اشاره به عظمت آن روز دارد.
2- ربا گرفتن و رسیدن به دنیا، ساده و زودگذر است، آنچه ابدی وباقی است، قیامت است. (واتقوا یوماً)
3- تقوی و یاد قیامت، قویترین عامل برای دور شدن از ربا وسایر محرّمات است. (و اتقوا یوماً ترجعون فیه)
4- ضامن اجرای نظام اقتصادی اسلام، ایمان و تقوای مردم است. (واتقوا یوماً)
5 - در معاملات این جهان، امکان کم و کاست هست، ولی در معامله با خداوند هیچگونه کم و کاستی نیست. (توفّی کلّ نفس ما کسبت)
6- ملاک جزا و پاداش، عمل است، نه آرزو. (ماکسبت)
7- نگران انفاق و ترک سود رباهایتان نباشید، از اعمال نیک شما اندکی کاسته نمیشود. (توفّی کلّ نفس... لا یظلمون)