(133) أَمْ کُنْتُمْ شُهَدَآءَ إِذْ حَضَرَ یَعْقُوبَ الْمَوْتُ إِذْ قَالَ لِبَنِیهِ مَا تَعْبُدُونَ مِنْ بَعْدِی قَالُواْ نَعْبُدُ إِلَهَکَ وَإِلَهَ ءَابَآئِکَ إِبْرَهِیمَ وَ إِسْمَعِیلَ وَإِسْحَقَ إِلَهاً وَحِداً وَنَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ
آیا شما (یهودیان) هنگامی که مرگ یعقوب فرا رسید، حاضر بودید؟! آن هنگام که به فرزندان خود گفت: پس از من چه میپرستید؟ گفتند: خدای تو وخدای پدرانت ابراهیم واسماعیل واسحاق، خداوند یکتا، وما در برابر او تسلیم هستیم.
نکتهها:
گروهی از یهود اعتقاد و ادّعا داشتند که یعقوب هنگام مرگ، فرزندان خود را به دینی که یهود، با تمام تحریفاتش به آن معتقد بودند، سفارش و توصیه کرده است و آنها بدین سبب به آئین خود پای بند هستند. خداوند در ردّ این ادّعا و اعتقاد، آنان را مورد سؤال قرار میدهد که آیا شما در هنگام مرگ بر بالین یعقوب حاضر بودهاید که اینگونه میگویید؟ بلکه او از فرزندان خود اسلام و تسلیم در برابر خداوند را خواست، و فرزندان به او وعده دادند که عبادت و پرستش خدای یگانه و تسلیم بودن در برابر او را در پیش گیرند.
در قرآن از جدّ وعمو، به پدر «أب» تعبیر میکند. (ابائک ابراهیم واسماعیل) چون ابراهیم، جدّ فرزندان یعقوب و اسماعیل، عموی آنان بوده است.
پیامها:
1- سخن باید بر اساس علم وآگاهی باشد. (أم کنتم شهداء)
2- مرگ به سراغ همه میآید، حتّی پیامبران. (حضر یعقوب الموت)
3- حسّاسترین زمانِ زندگی، لحظهی مرگ است و حسّاسترین مسئله، موضوع دین وعقیده و حسّاسترین مخاطب، نسل انسان است. (اذ حضر یعقوب الموت اذ قال لبنیه ما تعبدون)
4- موعظه در آستانهی مرگ، آثار عمیقی دارد. (اذ حضر یعقوب الموت اذ قال)
5 - پدران باید نسبت به آیندهی دینی فرزندان خویش، توجّه داشته باشند. حتّی فرزندان انبیا در معرض خطر بیدینی هستند. (ماتعبدون من بعدی)
6- همه انبیا، به عبادت وتسلیم در برابر خداوند سفارش میکردند. (الهاًواحداً)
7- فقط در برابر فرمان خداوند، تسلیم شویم. (له مسلمون)