تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نور جلد 1
حاج شیخ محسن قرائتی

سوره بقره آیه 146

(146) اَلَّذِینَ ءَاتَیْنَیهُمُ الْکِتَبَ یَعْرِفُونَهُ کَمَا یَعْرِفُونَ أَبْنَآءَهُمْ وَإِنَّ فَرِیقاً مِّنْهُمْ لَیَکْتُمُونَ الْحَقَّ وَهُمْ یَعْلَمُونَ‏
(یهود، نصاری و) کسانی که به آنان کتاب (آسمانی) داده‏ایم او (پیامبر اسلام) را همچون پسران خود می‏شناسند، و همانا گروهی از آنان با آنکه حقّ را می‏دانند، کتمان می‏کنند.
نکته‏ها:
در قرآن چندین مرتبه این واقعیّت بازگو شده است که اهل کتاب، به خاطر بشارت تورات و انجیل به ظهور و بعثت پیامبر اسلام، در انتظار او بودند و ویژگی‏های پیامبر چنان به آنها توضیح داده شده بود که همچون فرزندان خویش به او شناخت پیدا کرده بودند. ولی با این همه، گروهی از آنان حقیقت را کتمان می‏کردند. قرآن در جای دیگر می‏فرماید: آنها نه تنها از پیامبر، بلکه از جامعه‏ای که او تشکیل می‏دهد و یارانش نیز خبر داشتند: (محمّد رسول اللّه والّذین معه اشدّاء علی الکفّار رحماء بینهم تراهم رُکّعاً سُجّداً یبتغون فضلاً من اللّه و رضواناً سیماهم فی وجوههم من اثَر السجود ذلک مثلهم فی‏التّوریة و مثلهم فی الانجیل)**فتح، 29. ***محمّد فرستاده خداست و کسانی که با او هستند، در برابر کفّار سرسخت و شدید، و در میان خود مهربانند. پیوسته آنان را در حال رکوع و سجود می‏بینی، آنها همواره فضل خدا و رضای او را می‏طلبند. نشانه‏ی آنها در صورتشان از اثر سجده نمایان است، این توصیف آنها در تورات و انجیل است.
قرآن برای شناخت دقیق اهل کتاب از پیامبر، آنرا به شناخت پدر از پسر تشبیه می‏کند که روشن‏ترین شناخت‏هاست. زیرا:
از ابتدای تولّد و حتّی قبل از آن شکل می‏گیرد.
شناختِ چیزی است که انتظار بهمراه دارد.
شناختی است که در آن شکّ راه ندارد.
کتمان علم، بزرگترین گناه است. قرآن درباره‏ی کتمان کنندگان می‏فرماید: (یلعنهم اللّه و یلعنهم اللاعنون)**بقره، 159.*** خداوند وتمام فرشتگان و انس وجنّ وهر با شعوری، برای همیشه آنان را لعنت ونفرین می‏کنند. آری، کتمان حقّ، همچون کتمان فرزند خویش است و چه ناجوانمردانه است که پدری به خاطر لذّت‏های دنیوی، کودک خود را منکر شود!
پیام‏ها:
1- اگر روحیّه‏ی حقیقت طلبی نباشد، علم به تنهایی کافی نیست. یهود با آن شناخت عمیق از رسول خدا، باز هم او را نپذیرفتند. (یعرفون... لیکتمون)
2- حتّی درباره‏ی دشمنان، انصاف را مراعات کنیم. قرآن، کتمان را به همه‏ی اهل‏کتاب نسبت نمی‏دهد. (فریقاً منهم لیکتمون)