تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نور جلد 1
حاج شیخ محسن قرائتی

سوره بقره آیه 40

(40) یَبَنِی إِسْر ءِیلَ اذْکُرُواْ نِعْمَتِیَ الَّتِی أَنْعَمْتُ عَلَیْکُمْ وَأَوْفُواْ بِعَهْدِی أُوفِ بِعَهْدِکُمْ وَإِیَّیَ فَارْهَبُونِ‏
ای فرزندان اسرائیل! نعمت‏هایم را که به شما ارزانی داشتم، به خاطر بیاورید و به پیمانم (که بسته‏اید) وفا کنید، تا من (نیز) به پیمان شما وفا کنم و تنها از من پروا داشته باشید.
نکته‏ها:
اسرائیل، نام دیگر حضرت یعقوب است که از دو کلمه‏ی «اسر» و «ئیل» ترکیب یافته است. «اسر» به معنای بنده و «ئیل» به معنای خداوند است. بنابراین اسرائیل در لغت به معنای بنده‏ی خداست.
تاریخ بنی‏اسرائیل و اسارت آنان به دست فرعونیان و نجات آنها به دست حضرت موسی علیه السلام وبهانه‏گیری وارتداد آنان، یک سرنوشت وتاریخ ویژه‏ای برای این قوم به وجود آورده است. این تاریخ برای مسلمانان نیز آموزنده و پندآموز است که اگر به هوش نباشند، به گفته روایات به همان سرنوشت گرفتار خواهند شد.
پیمان‏های الهی، شامل احکام کتاب‏های آسمانی و پیمان‏های فطری که خداوند از همه گرفته است، می‏شود. در قرآن به مسئله امامت، عهد گفته شده است: (لاینال عهدی الظالمین)**بقره، 124.*** یعنی پیمان من «مقام امامت» به افراد ظالم نمی‏رسد. پس وفای به عهد یعنی وفای به امام و رهبر آسمانی و اطاعت از او.
ضمناً در روایات می‏خوانیم: نماز عهد الهی است.**وسائل، ج‏4، ص‏110.***
پیام‏ها:
1- یاد نعمت‏های پروردگار، سبب محبّت و اطاعت اوست. (اذکروا... اوفوا)
به هنگام دعوت به سوی خداوند، از الطاف او یاد کنید تا زمینه‏ی پذیرش پیدا شود. (اذکروا)
2- یاد و ذکر نعمت‏ها، واجب است. (اذکروا)
3- نعمت‏هایی که به نیاکان داده شده، به منزله‏ی نعمتی است که به خود انسان داده شود. با اینکه نعمت‏ها به اجداد یهودِ زمان پیامبر داده شده بود، امّا خداوند به نسل آنان می‏گوید فراموش نکنند. (اذکروا)
4- وفا به پیمان‏های الهی، واجب است. (عهدی)
5 - بهره‏گیری از الطاف خداوند، مشروط به گام برداشتن در مسیر تکالیف الهی است. (اوفوا بعهدی اوف بعهدکم) آری، اگر مطیع خدا بودیم، خداوند نیز دعاهای ما را مستجاب خواهد کرد. (اوفوا بعهدی اوف بعهدکم)
6- در انجام تکالیف الهی، از هیچ قدرتی نترسیم و ملاحظه‏ی کسی را نکنیم. تبلیغات سوء دشمن، ملامت‏ها، تهدیدها و توطئه‏ها مهم نیست، قهر خدا از همه مهمتر است. (و ایّای فارهبون)