(159) إِنَّ الَّذِینَ یَکْتُمُونَ مَآ أَنْزَلْنَا مِنَ الْبَیِّنَتِ وَالْهُدَی مِنْ بَعْدِ مَا بَیَّنَّهُ لِلنَّاسِ فِی الْکِتَبِ أُوْلَئِکَ یَلْعَنُهُمُ اللَّهُ وَیَلْعَنُهُمُ اللَّعِنُونَ
کسانی که آنچه را از دلائل روشن و اسباب هدایت را نازل کردهایم، با آنکه برای مردم در کتاب بیان ساختهایم، کتمان میکنند، خداوند آنها را لعنت میکند و همه لعنت کنندگان نیز آنان را لعن مینمایند.
نکتهها:
گرچه مورد آیه، دانشمندان یهود و نصاری هستند که حقایق تورات و انجیل را برای مردم بیان نمیکردند، ولی جملهی (یکتمون) که دلالت بر استمرار دارد، شامل تمام کتمان کنندگان در طول تاریخ میشود. چنانکه لعنت پروردگار نیز تا ابد ادامه خواهد داشت.
کتمان حقّ میتواند صورتهای مختلفی داشته باشد، گاهی با سکوت و عدم اظهار حقّ، گاهی با توجیه و گاهی با سرگرم کردن مردم به امور جزئی و غافل ساختن آنها از مسائل اصلی است. در مواردی همانند اسرار مؤمنان یا عیوب برادران دینی، کتمان واجب یا مستحبّ است.
گناه کتمان، بیشتر از جانب علما است. در آیه 187 سورهی آلعمران نیز آمده است که خداوند از اهل کتاب پیمان گرفت تا حقایق را برای مردم بیان کرده و کتمان نکنند. (واذا اخذ اللّه میثاق الّذین اوتواالکتاب لتبیّننّه للنّاس ولاتکتمونه) در روایات آمده است: روز قیامت به دهان کتمان کنندگان حقّ، لجام زده میشود.
پیامها:
1- ظلم فرهنگی، بدترین ظلمهاست که لعنت خالق و مخلوق را به دنبال دارد. (یکتمون... یلعنهم اللّه و یلعنهم اللاعنون)
2- کتمان، حقّ ممنوع است، چه کتمان معجزات و دلائل حقّانیّت باشد؛ (البیّنات) و چه کتمان رهنمودها و ارشادات. (الهُدی)**تفسیر المیزان.***
3- کتمان حقّ، بزرگترین گناهان است. چون مانع هدایت مردم و باقی ماندن نسلها در گمراهی است. (یلعنهم اللَّه)
4- کتمان حقّ، ظلم به دین خدا و حقّ مردم نسبت به هدایت یافتن است. لذا کتمان کنندگان حقّ را، خدا و مردم لعنت میکنند. (یلعنهم اللَّه ویلعنهم اللاعنون)
5 - نفرین و لعنت مردم، مؤثر است و باید از اهرم نفرت مردم برای نهی از منکر استفاده نمود. (یلعنهم اللاعنون)