تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نور جلد 1
حاج شیخ محسن قرائتی

سوره بقره آیه 267

(267) یَأَیُّهَا الَّذِینَ ءَامَنُواْ أَنْفِقُواْ مِنْ طَیِّبَتِ مَا کَسَبْتُمْ وَمِمَّا أَخْرَجْنَا لَکُمْ مِنَ الْأَرْضِ وَلَا تَیَمَّمُواْ الْخَبِیثَ مِنْهُ تُنْفِقُونَ وَلَسْتُمْ بَِاخِذِیِهِ إِلَّا أنْ تُغْمِضُواْ فِیهِ وَاعْلَمُواْ أَنَّ اللَّهَ غَنِیٌّ حَمِیدٌ
ای کسانی که ایمان آورده‏اید! از پاکیزه‏ترین چیزهایی که بدست آورده‏اید و از آنچه ما برای شما از زمین رویانیده‏ایم، انفاق کنید وبرای انفاق به سراغ قسمت‏های ناپاک (وپست) نروید، در حالی که خود شما هم حاضر نیستید آنها را بپذیرید مگر از روی اغماض (وناچاری) و بدانید که خداوند بی‏نیاز و ستوده است.

نکته‏ها:
آیات قبل، شرایط انفاق کننده را مطرح کرد و این آیه شرایط چیزهایی را بیان می‏کند که به محرومان انفاق می‏شود.
امام باقر علیه السلام ذیل این آیه فرمودند: بعضی از مسلمانان درآمدهای حرامی مانند ربا داشتند که صرف فقرا می‏کردند، این آیه آنان را نهی نمود.**تفسیر برهان، ج‏1، ص‏255 وراهنما.***
پیام‏ها:
1- هدف از انفاق، رهایی از بخل است، نه رهایی از اشیای بی‏ارزش و نامطلوب. (انفقوا من طیّبات ما کسبتم)
2- در انفاق، تفاوتی میان پول نقد یا کالا نیست. (ما کسبتم... ما اخرجنا)
3- بخششِ بادآورده‏ها مهم نیست، بلکه بخشش از دست‏رنج، دارای ارزش است. (ما کسبتم)
4- در انفاق باید کرامت محرومان محفوظ بماند. (ولا تیمّموا الخبیث)
5 - نه تنها از چیزهای ناپاک و پست انفاق نکنید، بلکه به فکر آن نیز نیفتید. (ولاتیمّموا)
6- وجدان انسان، بهترین معیار برای شناخت پسندیده و ناپسند است. هر آنچه را می‏پسندی که به تو انفاق کنند، شایسته است که انفاق کنی و اگر آنرا دوست نمی‏داری، شایسته‏ی انفاق نیست. (لستم باخذیه الا ان تغمضوا)
7- هر فرد ثروتمندی احتمال فقیر شدن خود را بدهد، شاید روزی دستِ دهنده شما، دستِ گیرنده شد. (آخذیه)
8 - گرفتن مال نامرغوب، نشانه رضایت فقرا نیست، بلکه نشانه‏ی استیصال آنان است. (تغمضوا) یعنی شما هم با اغماض وسختی ممکن است چیزی را بگیرید، ولی این نشانه‏ی رضایت شما نیست.
9- اثر انفاق به خود شما بر می‏گردد، وگرنه خداوند غنی و بی‏نیاز است. (ان اللّه غنی حمید)
10- غنای الهی همراه با کمالات ومحبوبیّت است. (غنی حمید)