تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نور جلد 1
حاج شیخ محسن قرائتی

سوره بقره آیه 205

(205) وَإِذَا تَوَلَّی‏ سَعی‏ فِی الْأَرْضِ لِیُفْسِدَ فِیهَا وَیُهْلِکَ الْحَرْثَ وَ الْنَّسْلَ وَاللَّهُ لَا یُحِبُّ الْفَسَادَ
و هرگاه به قدرت و حکومت رسد برای فساد در زمین و نابودی زراعت‏ها و نسل کوشش می‏کند و خداوند فساد را دوست ندارد.
نکته‏ها:
کلمه «تولّی» را دو نوع می‏توان معنا نمود: یکی به معنای به قدرت و حکومت رسیدن که در ترجمه آمده است. و دیگر به معنای اعراض کردن است که در این صورت معنای آیه این می‏شود: هرگاه از حقّ و هدایت الهی اعراض نمود و از نزد تو بیرون رفت، به سراغ فتنه و فساد می‏رود.
در آیه قبل، گفتار به ظاهر نیکوی منافقان مطرح شد و در این آیه رفتار مفسدانه‏ی آنان را بیان می‏کند.
قرآن می‏فرماید: (الّذین ان مکنّاهم فی الارض أقاموا الصلوة واتوا الزّکوة وأمروا بالمعروف ونَهوا عن المنکر)**حج، 41.*** اگر صالحان حکومت را بدست گیرند، نماز به پا می‏دارند و زکات می‏دهند و امر به معروف و نهی از منکر می‏کنند. و بدین وسیله رابطه خود را با خداوند و محرومان جامعه حفظ می‏کنند، ولی اگر نا اهل به قدرت رسید و ولایت مردم را بدست گرفت، بخاطر طوفان هوسهای درونی و ناآگاهی‏ها و فشارهای بیرونی، همه چیز جامعه را فدای خود می‏کند. به گفته‏ی المیزان؛ تاریخ گواه آن است که چه مسلمان نمایانی به نام اسلام و تظاهر به ایمان، بر مردم حاکم شده و حَرث و نَسل را نابود ساختند.
کسانی که با جعل قوانین و تهاجم فرهنگی و تبلیغات و مواد مخدّر، سبب نابودی اقتصاد و نسل‏نو می‏شوند، مصداق این آیه و «مفسد فی الارض» هستند.
هلاک حرث به معنای محو کشاورزی، و هلاک نسل، انحراف نسل آینده است. مراغی و فخررازی در تفاسیر خود احتمال داده‏اند که مراد از (حرث) زنان باشند، بدلیل (نساؤکم حرث لکم)**بقره، 223.*** و مراد از (نسل) فرزندان. یعنی طاغوت‏ها، نظام خانواده و تربیت فرزندان را نابود می‏کنند.
پیام‏ها:
1- نااهل اگر به قدرت رسد، همه چیز را به فساد می‏کشاند. (اذا تولّی سعی)
2- بزرگ‏ترین خطر، نابودی اقتصاد و فرهنگ امّت است. (یهلک الحرث و النسل)