(15) اللَّهُ یَسْتَهْزِیءُ بِهِمْ وَیَمُدُّهُمْ فِی طُغْینِهِمْ یَعْمَهُونَ
خداوند آنان را به استهزا میگیرد و آنان را در طغیانشان مهلت میدهد تا سرگردان شوند.
نکتهها:
کلمه «یَعمهون» از «عَمَه» مثل «عَمی» میباشد، لکن «عمی» کوری ظاهری را گویند و «عمه» کوری باطنی است.**تفسیر کشّاف.***
امام رضا علیه السلام در تفسیر این آیه میفرماید: خداوند، اهل مکر و خدعه و استهزا نیست، لکن جزای مکر و استهزای آنان را میدهد.**تفسیر نورالثقلین، ج1، ص30.*** همچنان که آنان را در طغیان و سرکشی خودشان، رها میکند تا سر درگم و غرق شوند. و چه سزایی سختتر از قساوت قلب و تسلّط شیطان و وسوسههای او، میل به گناه و بیرغبتی به عبادت، همراهی و همکاری با افراد نا اهل و سرگرمی به دنیا و غفلت از حقّ که منافقان بدان گرفتار میآیند.
منافقان، دوگانه رفتار میکنند و لذا با آنها نیز دو گونه برخورد میشود؛ در دنیا احکام مسلمانان را دارند و در آخرت کیفر کفّار را میبینند.
پیامها:
1- کیفرهای الهی، متناسب با گناهان است. در برابر (انّما نحن مستهزؤن)، (اللَّه یستهزئ بهم) آمده است.
2- منافقان با خدا طرفند، نه با مؤمنان. (آنها مؤمنان را مسخره میکنند، ولی خدا به حمایت آمده و پاسخ مسخرهی آنان را خودش میدهد.) (اللَّه یستهزئ بهم)
3- استهزا، اگر به عنوان پاسخ باشد مانعی ندارد. نظیر تکبّر در مقابل متکبّر. (اللَّه یستهزئ بهم)
4- از مهلت دادن وزیاده بخشیهای خداوند، نباید مغرور شد. (یمدّهم فی طغیانهم)
5 - سرکشی و طغیان، زمینهای برای سر درگمیهاست. (فی طغیانهم یعمهون)