(52) وَمَآ أَرْسَلْنَا مِن قَبْلِکَ مِن رَّسُولٍ وَلَا نَبِیٍّ إِلَّا إِذَا تَمَنَّی أَلْقَی الشَّیْطَنُ فِی أُمْنِیَّتِهِ فَیَنسَخُ اللَّهُ مَا یُلْقِی الشَّیْطَنُ ثُمَّ یُحْکِمُ اللَّهُ ءَایَتِهِ وَاللَّهُ عَلِیمٌ حَکِیمٌ
و پیش از تو هیچ رسول و پیامبری را نفرستادیم، مگر این که هرگاه آرزو میکرد (و برای پیشبرد اهداف الهی خود طرحی میریخت) شیطان در (طرح و) آرزوی او (مسائلی را) القا میکرد، لکن خداوند هر چه را که شیطان القا میکرد از بین میبرد، سپس آیات خود را استحکام میبخشید و خداوند آگاه و حکیم است.
نکتهها:
مردم در برابر وسوسههای شیطان چند دستهاند:
1- افرادی وسوسهی شیطان در روحشان کارساز است. (یُوَسوسُ فی صُدورالنّاس)**ناس، 5.***
2- بعضیها شیطان با آنان تماس میگیرد، ولی فوراً متوجّه میشوند و او را طرد میکنند. (مَسّهم طائفٌ من الشیطان تذکّروا)**اعراف، 201.***
3- گروهی، شیطان همیشه با آنهاست. (فَهُو لَه قَرین)**زخرف، 36.***
پیامبران الهی جزء هیچ یک از این سه دسته نیستند، آنان معصومند و شیطان نه قرین آنهاست، نه در روحشان وسوسه میکند و نه با آنان تماس میگیرد، شیطان در طرح و برنامه و آرزوی آنان القائاتی دارد و ناگفته پیداست که حساب طرح پیامبران و برنامهها و اهدافشان، از حساب شخصی آنان جداست.
پیامها:
1- پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله آخرین پیامبر است. (قبلک) (در تمام قرآن دربارهی پیامبر اسلام، کلمهی بعدک وجود ندارد).
2- تضاد میان حقّ و باطل، یک جریان دائمی است. (مِن رسول و لانبیّ الاّ اذا تَمنّی ألقَی الشیطان...)
3- همهی پیامبران در یک سطح نیستند. (رسول - نبیّ) (رسول مسئول تبلیغ گسترده است، ولی نبیّ در آن حدّ نیست).
4- انبیا برای اهداف خود طرح و برنامه دارند. (تَمنّی)
5 - شیطان در انبیا اثری ندارد ولی در اهداف آنان وسوسه میکند. (اُمنیّته)
6- وسوسههای شیطان، بهترین برنامهها را نیز تهدید میکند. (اُمنیّته)
7- در تضادّ میان حقّ و باطل، خداوند باطل را محو و حقّ را تثبیت میکند. (فیَنسَخ اللّه ... ثمّ یحکم)
8 - در پیروزی حقّ بر باطل عجله نکنید. ((ثمّ) رمز دراز مدّت است)
9- حقّ، بدون حمایت خداوند پایدار نیست. (یُحکم اللّه آیاته)
10- تضاد حقّ و باطل و پیروزی حقّ بر باطل، نقشهی حکیمانه و عالمانهی الهی است. (یُحکم اللّه - علیم حکیم)