(6) قُلْ أَنزَلَهُ الَّذِی یَعْلَمُ السِّرَّ فِی السَّمَوَتِ وَالْأَرْضِ إِنَّهُ کَانَ غَفُوراً رَّحِیماً
بگو: (این قرآن را) کسی فرستاد که اسرار را در آسمانها و زمین میداند، قطعاً او آمرزنده و مهربان است.
نکتهها:
کفّار، هم به محتوای قرآن اشکال میکردند که نوآوری ندارد، بلکه افسانههای قدیمی است، «اساطیر الاوّلین» و هم شخص پیامبر را زیر سؤال میبردند که رونویسی کرده است، «اِکتَتَبها» و هم یارانی خیالی برای پیامبر در نظر میگرفتند، «تُملی علیه».
مراد از نوشتن اساطیر، یا این است که آنها معتقد بودند کسانی برای آن حضرت مینوشتند ویا میگفتند: پیامبر سواد دارد واُمّی بودن او را نفی میکردند.
در این آیه آمده است: «یعلم السرّ»، ولی علم خداوند به ظاهر را نفرموده است. آری کسی که اسرار و حقایق پنهان را میداند، آگاهی او بر حقایق آشکار مسلّم است.
پیامها:
1- در بیان مطالب مخالفان، امانت را مراعات کنید. (قالوا اساطیر الاوّلین)
2- به یاوهگویان پاسخ دهید. (قل)
3- قرآن، از سرچشمهی علم بینهایت است، نه افسانه. (انزله الّذی یعلم)
4- قرآن ساخته دست بشر نیست، بلکه فرستادهی کسی است که به تمام اسرار عالم علم دارد. (انزله الّذی یعلم السرّ...)
5 - قرآن حاوی دستوراتی اسرارآمیز است. (انزله الّذی یعلم السرّ...)
6- علم خداوند نسبت به حقایق پنهان و آشکار، یکسان است. (یعلم السرّ)
7- در آسمانها اسراری است که دست بشر به آن نمیرسد. (السرّ فی السموات)
8 - راه توبه حتّی برای کفّاری که قرآن را افسانه و پیامبر را دروغپرداز میخوانند، باز است. (انّه کان غفورا رحیما)
9- بخشش تنها کافی نیست، لطف و رحمت نیز لازم است. (غفورا رحیما)