(88) وَتَرَی الْجِبَالَ تَحْسَبُهَا جَامِدَةً وَهِیَ تَمُرُّ مَرَّ السَّحَابِ صُنْعَ اللَّهِ الَّذِی أَتْقَنَ کُلَّ شَیْءٍ إِنَّهُ خَبِیرٌ بِمَا تَفْعَلُونَ
و کوهها را میبینی و میپنداری که بیحرکتند، در حالی که آنها همچون ابر در حرکتند. (این) صنعت (ماهرانه) خداست که هر چیزی را با دقّت ساخته است، او به هرچه انجام میدهید آگاه است.
نکتهها:
کلمهی «صُنع» از صنعت، به کاری گفته میشود که بر اساس علم، دقّت و مهارت باشد.
اوّلین کسانی که حرکت زمین را کشف کردند، گالیلهی ایتالیایی و کپرنیک لهستانی بودهاند که در اواخر قرن 16 و اوائل قرن 17 میلادی میزیستهاند. گالیله تحت فشار کلیسا، در ظاهر از گفتهی خود توبه کرد. امّا قرآن هزار سال قبل از گالیله در آیات زیادی از حرکت زمین خبر داده است.**تفسیر نمونه.***
البتّه بعضی مفسّران، حرکت کوهها را کنایه از متلاشی شدن آنها بعد از نفخهی صور میدانند که در آیهی قبل آمده بود و بر اساس این معنا، پیامهای دیگری را از آیهی شریفه استفاده کردهاند.**تفسیر راهنما.***
پیامها:
1- عالم در حرکت است. حتّی کوههایی که به نظر ساکن میآیند حرکت دارند. (تحسبها جامدة و هی تمرّ)
2- خبر دادن از حرکت کوهها، از معجزات علمی قرآن است. (تمّر مرّالسحاب)
3- حرکت کوهها، از حرکت زمین جدا نیست، پس زمین نیز حرکت میکند. (تمّر)
4- حرکت کوهها، مثل حرکت ابرها سریع است. (مرّالسّحاب) و آرامش زمین با وجود حرکت آن، از آیات الهی است.
5 - حرکت کوهها، نشانهی قدرت حکیمانهی الهی است. (صُنع اللّه)
6- در بینش الهی، هر چیزی در جای خود متقن و محکم است. (اَتقن کلّ شیء)