(63) لَا تَجْعَلُواْ دُعَآءَ الرَّسُولِ بَیْنَکُمْ کَدُعَآءِ بَعْضِکُمْ بَعْضاً قَدْ یَعْلَمُ اللَّهُ الَّذِینَ یَتَسَلَّلُونَ مِنکُمْ لِوَاذاً فَلْیَحْذَرِ الَّذِینَ یُخَالِفُونَ عَنْ أَمْرِهِ أَن تُصِیبَهُمْ فِتْنَةٌ أَوْ یُصِیبَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ
آن گونه که یکدیگر را صدا میزنید پیامبر را صدا نزنید. خدا میداند چه کسانی از شما مخفیانه و با پنهان شدن پشت سر دیگری از صحنه میگریزد. پس کسانی که از فرمان او سرپیچی میکنند، باید از این که فتنهای دامنشان را بگیرد، یا به عذاب دردناکی گرفتار شوند بترسند.
نکتهها:
«تسلّل» خارجشدن پنهانی و«لواذ» پنهانشدن پشتسر دیگری است که کار منافقان بود.
در مورد معنای این آیه، چهار احتمال وجود دارد:
1- پیامبر را مثل دیگران صدا نزنید. در روایت میخوانیم: «یا محمّد»، «یا ابالقاسم» نگویید، بلکه یا «رسول اللّه» و «یا نبیاللّه» بگویید.**تفسیر نورالثقلین.*** و در روایت دیگر آمده است که این آیه دربارهی جانشینان آن حضرت نیز جریان دارد.**بحار، ج23، ص301.***
2- اگر پیامبر صلی الله علیه و آله شما را به کاری مثل رفتن به جبهه و خواندن نماز دعوت کرد، حتماً اطاعت کنید و دعوت او را ساده نگیرید.
3- در صدا زدن پیامبر، فریاد نکشید.**تفسیر مجمعالبیان.***
4- نفرین و دعای پیامبر مستجاب است، مواظب باشید.**تفسیر کبیرفخررازی.***
پیامها:
1- رهبری الهی، حریم دارد و دارای مقام و احترام است. هم نام او را با احترام ببرید و هم با تمام وجود تسلیم او باشید و فراخوانی او را مانند فراخوانی دیگران ندانید. (لا تجعلوا دعاء الرسول...)
2- نافرمانی از رسول خدا صلی الله علیه و آله نافرمانی از خداست. (اوّل آیه سخن از دعوت رسول است و آخر آیه، سخن از مخالفت خدا). (فلیحذر الّذین یخافون)
3- ساده گرفتن پیامهای رهبری و بیتوجّهی به آنها، فتنه و عذاب به دنبال دارد. (فتنة او... عذاب الیم)
4- مخالفت فرمان خدا، یا فتنهی دنیوی به دنبال دارد یا کیفر اُخروی. (فتنة او تصیبهم عذاب الیم)