(5) أُوْلَئِکَ الَّذِینَ لَهُمْ سُوءُ الْعَذَابِ وَهُمْ فِی الْأَخِرَةِ هُمُ الْأَخْسَرُونَ
آنان کسانی هستند که برای ایشان عذاب بد (و دردناک) خواهد بود و آنان در قیامت زیانکارترین افرادند.
نکتهها:
در این آیه و آیهی 108 سورهی انعام، خوب پنداشتن کارهای زشت، به خداوند نسبت داده شده است. در حالی که قرآن کریم در چند مورد دیگر، این کار را کار شیطان دانسته است. این به خاطر آن است که خداوند نظام هستی را بر اساس علل و اسباب قرار داده است و کارهایی را که انجام میشود به هر یک از علل میتوان نسبت داد، مثلاً میتوان گفت: کلید، در را باز کرد و میتوان گفت: دستم در را باز کرد و نیز میتوان گفت: خودم در را باز کردم، زیرا کلید در دست و دست در اختیار من است. در این جا نیز شیطان کار زشت را زیبا جلوه میدهد ولی با تکرار کار زشت، انسان به آن خو میگیرد واین خو گرفتن، سنّت الهی است.
سیمای زیانکاران
زیانکاران چند نوع هستند: الف: خاسر، ب: لفیخسر، ج: خسران مبین د: اخسرون.
الف: کسی که عمرش تباه شده است. (قل اِنّ الخاسرین الّذین خَسروا انفسهم)**زمر، 15.***
ب: کسی که اهل ایمان و عمل صالح نباشد. (اِنّ الانسان لفی خُسر الاّ الّذین آمنوا)**عصر، 2.***
ج: کسی که با تزلزل بندگی خدا میکند. (اِنْ أصابه خیرٌ اطمأنّ به و اِن أصابته فتنة انقلب علی وَجهِه خَسِرالدّنیا و الآخرة ذلک هو الخُسرانُ المبین)**حج، 11.***
د: کسانی که منحرفند، وگمان میکنندراهدرستمیروند. (أَلّذین ضَلّ سَعیهم فی الحیاة الدنیاو هم یحسبون اَنّهم یحسنون صُنعا)**کهف، 104.***
* در روایات میخوانیم: أخسرون، کسانی هستند که زکات نمیپردازند، بر گناه اصرار میورزند، قدرت حقّ گفتن دارند، ولی نمیگویند، ظالمترین افرادند.
با ضایع کردن دین، دنیای خود را اصلاح میکنند.
پیامها:
1- ایمان نداشتن به معاد، زمینهی جلوهگری زشتیهاست. (انسان بیایمان، برهنگی را تمدّن، تجمّل را شخصیّت، کلاهبرداری را زرنگی، دروغ و ریا را نشانهی سیاست واستعمار را نشانه قدرت میداند) (اِنّالّذین لایؤمنون... زیّنّا)
2- کج فهمی و سردرگمی افراد بیایمان، بزرگترین کیفر وسیلی خداوند است. (لایؤمنون... فهم یعمهون)
3- اگر قیامت را باور کنیم، از کارهای بسیاری که به نظر ما زیباست توبه خواهیم کرد. (لایؤمنون - زیّنّا)
4- کسی که قیامت را آیندهی روشن خود نمیداند، دنیای متغیر، هر لحظه او را دگرگون و سردرگم میکند. (لایؤمنون - یَعمهون)
5 - کفر به قیامت، عامل بزرگترین خسارتهاست. (الّذین لایؤمنون بالاخرة... هم الاخسرون)