تربیت
Tarbiat.Org

حماسه کربلا (دمع السجوم)
حاج شیخ عباس قمی (رضوان الله علیه)

فصل دوم : در ناله و زاری کردن فرشتگان سوی خدای تعالی در امر آن حضرت و گریستن ایشان‏

ابوجعفر محمد بن حسن طوسی از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده است که چون کار حسین علیه‏السلام به آن جا کشید که کشید فرشتگان سوی خداوند عز وجل زاری کردند و گفتند: ای پروردگار آیا این آزار با حسین علیه‏السلام برگزیده تو و فرزند پیغمبرت مرتکب می‏شود امام فرمود: پس خداوند سایه قائم را برای ایشان بر پای داشت و گفت: به این انتقام می‏کشم از ستمکاران بر وی.
شیخ صدوق از ابان بن تغلب روایت کرده است از ابی عبدالله صادق علیه‏السلام گفت: چهارهزار ملک به یاری حسین علیه‏السلام فرود آمدند آنان را اذن جنگ نداد بازگشتند باز رخصت طلبیدند فرود آمدند آن حضرت به شهادت رسیده بود و اکنون نزدیک مرقد او آشفته و گرد آلود بر او گریه می‏کنند تا روز قیامت و رئیس آنان فرشته‏ای است نامش منصور.
مؤلف گوید: احادیث بسیار روایت شده است که چهار هزار ملک نزدیک قبر او تا قیامت گریه می‏کنند.
و در بعض آن احادیث است که هیچ زائری به زیارت نرود مگر به پیش باز او روند و بیمار نگردد مگر عیادت او کنند و هیچ یک نمیرد مگر بر جنازه او نماز گذارند و پس از مردن برای او استغفار کنند و آمرزش از خدا خواهند و همه این فرشتگان در زمین به انتظار ظهور حضرت قائمند صلوات الله علیه.
و شیخ ابن قولویه از عبدالملک بن مقرن از ابی عبدالله جعفر صادق علیه‏السلام روایت کرده است که گفت:
چون زیارت ابی عبدالله علیه‏السلام کنید پیوسته خموش باشید و دم فرو بندید و سخن مگویید مگر به نیکی و فرمود: فرشتگان شب و روز که نگهبان خلقند چون (از آسمان فرود آیند) فرشتگان حائر را ملاقات و با آن‏ها مصافحه کنند این‏ها از شدت گریه جواب ندهند تا هنگام زوال شود تا فجر روشن گردد پس از آن سخن گویند و از خبر آسمان‏ها پرسند اما در بین این دو وقت سخنی نگویند و از گریستن و دعا سستی ننمایند.
از حریر روایت است که گفت: یا اباعبدالله علیه‏السلام فدای تو شوم اجل شما خانواده بسیار نزدیک است با این حاجت مردم به شما. فرمود: هر یک از ما را صحیفه‏ای است که هر چه باید انجام دهد در مدت زندگی خود در آن مکتوب است و چون به انجام سید داند که اجل او فرا آمده است و نبی صلی الله علیه و آله و سلم نزد او آید و خبر مرگ او بدهد و آن چه نزد خدای تعالی برای او آماده است (از نعمت و رحمت) او را بر آن آگاه کند و چون آن صحیفه به دست حسین علیه‏السلام بدادند هر چه باید بکند یا نکند برای او تفسیر کردند و آن را بخواند هنوز از کارهای کردنی چیزها مانده بود به جهاد بیرون رفت و آن چه مانده بود واقع گشت و فرشتگان را خداوند تعالی دستوری خواستند یاری وی را و دستوری رسید اما تا خویشتن را ساختند و آماده آمدن گشتند آن حضرت به شهادت رسیده بود.
و چون فرود آمدند او را کشته یافتند گفتند: پروردگارا ما را رخصت دادی فرود آییم و او را یاری کنیم اکنون به شهادت رسیده است وحی رسید که ملازم بارگاه او باشید تا هنگام رجعت و اینک بر او زاری کنید و بر آن چه از دست شما رفت افسوس خورید زیرا که اختصاص به او یافته‏اید پس فرشتگان پیوسته گریه می‏کنند و افسوس می‏خورند و بدین عمل تقرب به خدا می‏جویند تا هنگام رجعت یار او باشند.
از صفوان جمال روایت است از ابی عبدالله علیه‏السلام گفت: درراه مدینه که به مکه می‏رفتم با آن حضرت گفتم: یا ابن رسول الله تو را اندوهگین و شکسته خاطر می‏بینم. فرمود: اگر آن چه را من می‏شنوم تو نیز بشنوی البته تو را از این سؤال باز دارد. گفتم: چه می‏شنوی فرمود: فرشتگان از خدا به تضرع می‏خواهند که کشندگان امیرالمؤمنین و حسین علیهماالسلام را لعن فرستد و زاری و شیون جن و جزع و گریه ملائکه را بر گرد وی می‏شنوم کیست با این حال خوردن و آشامیدن و خواب بر وی گوارا باشد.
و در بحار از حسین بن سلیمان روایت کرده است به اسناده از ابی معاویه از اعمش از جعفر بن محمد از پدرش از جدش علیه‏السلام گفت: پیغمبر فرمود: آن شب که به آسمان رفتم صورت علی بن ابی طالب علیه‏السلام را در آسمان پنجم دیدم، گفتم: ای حبیب من جبرئیل این صورت چیست؟ گفت: ای محمد صلی الله علیه و آله و سلم فرشتگان آرزو کردند صورت علی را علیه‏السلام و گفتند: پروردگارا بنی آدم در دنیا هر صبح و شام از نظر بر رخسار علی بن ابی طالب علیه‏السلام محبوب حبیب تو محمد صلی الله علیه و آله و سلم و جانشین و وصی و امین او بهره می‏برند و ما را هم از صورت او بهره‏ور گردان چنان که اهل دنیا را بهره ور گشتند خداوند صورت او را برای آن‏ها از نور قدس خود بیافرید پس علی علیه‏السلام نزد ایشان است، شب و روز به زیارت او فائز می‏گردند و صبح و شام به روی او می‏نگرند.
و نیز گفت: خبر داد مرا اعمش از جعفر بن محمد علیه‏السلام از پدرش گفت: چون ابن ملجم ملعون بر آن حضرت ضربت زد آن ضربت در صورت آن حضرت که در آسمان بود نمودار گشت و ملائکه پیوسته آن را می‏بینند و بر کشنده او لعن می‏فرستند و چون حسین بن علی علیهماالسلام به شهادت رسید آن فرشتگان فرود آمدند و آن حضرت را برداشتند و در کنار آن صورت علی علیه‏السلام که در آسمان پنجم بود بداشتند پس هرگاه فرشتگانی از آسمان بالا فرود آیند یا از آسمان اول بالا روند به آسمان پنجم برای صورت علی علیه‏السلام و او را نگرند یا حسین علیه‏السلام را خون آلوده بینند بریزند ابن زیاد و کشندگان حسین بن علی علیه‏السلام لعن کنند تا روز قیامت.
اعمش گفت: حضرت صادق علیه‏السلام برای من فرمود این از علم مکنون و مخزون است و جز با کسی که شایسته آن باشد مگوی.
مترجم گوید: امام علیه‏السلام فرمود: این از علم مخزون است به علت آن که ذهن اکثر مردم از شنیدن هر لفظ به معنی مادی آن منصرف می‏شود و هر چیز را عنصری و مادی پندارد و معانی دیگر را چون ببیند منطبق با علم ناقص آن‏ها نمی‏گردد منکر می‏شود اما آن که می‏داند موجود منحصر در محسوس نیست و عوالم بسیار است داند که ممکن است امام علیه‏السلام آوازی بشنود و دیگری نشنود و نیز داند هر چیز را در هر حائلی صورتی است چنان که می‏فنرسکی گوید:
چرخ با این اختران نغز و خوش و زیباستی - صورتی در زیر دارد آن چه در بالاستی‏‏
و عالم ملائکه و سماوات و مجردات به منزله عقل عالم کبیر و صورت هر چیز در آن است مانند عقل ما که صورت چیزها در آن هست و مرد دیندار باید چون حدیثی شنید و او را مستبعد آمد بی تأمل نکند بلکه در آن توقف و علم آن را به اهلش واگذارد.
و این که گویند: مخالف عقل را باید تأویل کرد برای کسی است که در علوم عقلیه و نقلیه راسخ باشد مانند علامه حلی و خواجه طوسی رحمهما الله نه آن که فرق میان یقین و ظن و مستبعد و محال نمی‏گذارد.