تربیت
Tarbiat.Org

اخلاق در قرآن جلد دوم - فروع مسائل اخلاقی
آیت الله مکارم شیرازی با همکاری جمعی از فضلاء و دانشمندان‏‏‏‏‏

غرور در قرآن مجید

این واژه در قرآن مجید کراراً به کار رفته و در آیات دیگری گرچه این واژه دیده نمی‏شود ولی مفهوم و محتوای آن را دربردارد، در آیات زیر دقّت کنید.
1- ...قال أنا خیر منه خلقتنی من نار و خلقته من طین (سوره اعراف، آیه 12)
2- فقال الملاء الّذین کفروا من قومه ما نریک الّا بشراً مثلنا و ما نریک أتّبعک الّا الّذین هم أراذلنا بادی الرّأی و ما نری لکم علینا من فضل بل نظنّکم کاذبین... قالوا یا نوح قد جادلتنا فاکثرت جدالنا فأتنا بما تعدنا ان کنت من الصّادقین (سوره هود، آیه 32 و 27)
3- قالوا یا شعیب ما نفقه کثیراً ممّا تقول و انّا لنریک فینا ضعیفاً و لولا رهطک لرجمناک و ما أنت علینا بعزیز (سوره هود، آیه 91)
4- و نادی فرعون فی قومه قال یا قوم ألیس لی ملک مصر و هذه الأنهار تجری من تحتی أفلاتبصرون أم أنا خیر من هذا الّذی هو مهین و لایکاد یبین (سوره زخرف، آیه 52 و 51)
5- ذلک بأنّهم قالوا لن تمسّنا النّار الّا أیّاماً معدودات و غرّهم فی دینهم ما کانوا یفترون (سوره آل عمران، آیه 24)
6- فعقروا النّاقة فعتوا عن أمر ربّهم و قالوا یا صالح ائتنا بما تعدنا ان کنت من المرسلین (سوره اعراف، آیه 77)
7- ینادونهم ألم نکن معکم قالوا بلی و لکنّکم فتنتم أنفسکم و تربّصتم و أرتبتم و غرّتکم الامانیّ حتّی جاء أمر اللّه و غرّکم باللّه الغرور (سوره حدید، آیه 14)
8- هم الّذین یقولون لاتنفقوا علی من عند رسول اللّه حتّی ینفضّوا و للّه خزائن السّماوات و الأرض و لکنّ المنافقین لایفقهون یقولون لئن رجعنا الی المدینة لیخرجنّ الأعزّ منها الأذلّ و للّه العزّة و لرسوله و للمؤمنین ولکنّ المنافقین لایعلمون (سوره منافقون، آیه 7 و 8)
9- فأمّا الانسان اذا ما أبتلیه ربّه فأکرمه و نعّمه فیقول ربّی أکرمن (سوره فجر، آیه 15)
10- أم یقولون نحن جمیع منتصر سیهزم الجمع و یولّون الدّبر (سوره قمر، آیه 44 و 45)
11- وذر الّذین أتّخذوا دینهم لعباً و لهواً و غرّتهم الحیاة الدّنیا (سوره انعام، آیه 70)
12- یا أیّها النّاس... انّ وعد اللّه حقّ فلاتغرّنّکم الحیاة الدّنیا و لایغرّنّکم باللّه الغرور (سوره لقمان، آیه 33)
ترجمه :
1- (خداوند به شیطان) فرمود: در آن هنگام که به تو فرمان دادم چه چیز تو را مانع شد که سجده کنی؟! گفت: من از او بهترم! مرا از آتش آفریده‏ای و او را از گِل!
2- اشراف کافر قومش (قوم نوح) گفتند: ما تو را جز بشری همچون خودمان نمی‏بینیم! و کسانی را که از تو پیروی کرده‏اند جز گروهی اراذل ساده‏لوح مشاهده نمی‏کنیم و برای شما فضیلتی نسبت به خود نمی‏بینیم! بلکه شما را دروغگو تصوّر می‏کنیم! گفتند: ای نوح! تو با ما جرّ و بحث کردی و زیاد هم جرّ و بحث کردی! (بس است!) اگر راست می‏گویی آنچه را (از عذاب الهی) به ما وعده می‏دهی بیاور!.
3- گفتند: ای شعیب! بسیاری از آنچه را می‏گویی ما نمی‏فهمیم! و ما تو را در میان خود ضعیف می‏یابیم و اگر (به خاطر) قبیله کوچکت نبود تو را سنگسار می‏کردیم و تو در برابر ما قدرتی نداری!
4- فرعون در میان قوم خود ندا داد و گفت: ای قوم من! آیا حکومت مصر از آنِ من نیست؟ و این نهرها تحت فرمان من جریان ندارد؟ آیا نمی‏بینید؟! - مگر نه این است که من از این مردی که از خانواده و طبقه پَستی است و هرگز نمی‏تواند فصیح سخن بگوید بهترم؟!.
5- این عمل آنها (یهود) به خاطر آن است که می‏گفتند: آتش (دوزخ) جز چند روزی به ما نمی‏رسد (و کیفر ما به خاطر امتیازی که بر اقوام دیگر داریم بسیار محدود است) این اِفترا (و دروغی که به خدا بسته بودند) آنها را در دینشان مغرور ساخت (و گرفتار انواع گناهان شدند).
6- سپس (قوم صالح) ناقه را پی کردند و از فرمان پروردگارشان سرپیچیدند و گفتند: ای صالح! اگر تو از فرستادگان (خدا) هستی آنچه ما را به آن تهدید می‏کنی بیاور!
7- آنها (دوزخیان) را صدا می‏زنند مگر ما با شما نبودیم؟! می‏گویند: آری! ولی شما خود را به هلاکت افکندید و انتظار (مرگ پیامبر را) کشیدید و (در همه چیز) شک و تردید داشتید و آرزوهای دور و دراز شما را فریب داد تا فرمان حق فرارسید و شیطان فریبکار شما را در برابر (فرمان) خدا فریب داد!
8- آنها (منافقان) کسانی هستند که می‏گویند: به افرادی که نزد رسول خدا هستند انفاق نکنید تا پراکنده شوند! (غافل از اینکه) خزاین آسمانها و زمین از آنِ خداست ولی منافقان نمی‏فهمند - آنها می‏گویند: اگر به مدینه بازگردیم، عزیزان، ذلیلان را بیرون می‏کنند! در حالی که عزّت مخصوص خدا و رسول او و مؤمنان است، ولی منافقان نمی‏دانند!.
9- امّا انسان هنگامی که پروردگارش او را برای آزمایش، اکرام می‏کند و نعمت می‏بخشد (مغرور می‏شود) و می‏گوید: پروردگارم مرا گرامی داشته است!
10- یا می‏گویند: ما جماعتی متّحد و نیرومند و پیروزیم؟! - (ولی بدانند) به زودی جمعشان شکست می‏خورد و پا به فرار می‏گذارند.
11- کسانی را که آیین (فطری) خود را به بازی و سرگرمی گرفتند و زندگی دنیا آنها را مغرور ساخته، رها کن!
12- ای مردم!... به یقین وعده الهی حق است. پس مبادا زندگانی دنیا شما را بفریبد و مبادا (شیطان) فریبکار شما را به (کَرَم) خدا مغرور سازد!