اشاره :
شهوت در لغت دارای مفهوم عامی است که به هرگونه خواهش نفس و میل و رغبت به لذّات مادی اطلاق میشود؛ گاهی علاقه شدید به یک امر مادی را نیز شهوت میگویند.
مفهوم شهوت، علاوه بر مفهوم عام، در خصوص شهوت جنسی نیز به کار رفته است. واژه شهوت در قرآن کریم هم به معنی عام کلمه آمده است و هم به معنی خاص آن. در این بحث، نظر ما بیشتر به معنای خاص آن است، زیرا آثار مخرّب و زیانبار آن بیش از سایر کششهای مادی است.
شهوت نقطه مقابل عفت است. عفت نیز دارای مفهوم عام و خاص است.
مفهوم عام آن، خویشتنداری در برابر هرگونه تمایل افراطی نفسانی است و مفهوم خاص آن، خویشتنداری در برابر تمایلات بیبندوبار جنسی است.
عفت یکی از فضایل مهم اخلاقی در رشد و پیشرفت و تکامل جوامع انسانی است؛ اما شهوت که مقابل عفت قرار دارد، موجب سقوط فرد و جامعه میشود.
مطالعات تاریخی نشان میدهد که اشخاص یا جوامعی که بهره کافی از عفّت داشتهاند، از نیروهای خداداد خود، بالاترین استفاده را در راه پیشرفت خود و جامعه خویش برده و در سطح بالایی از آرامش و امنیّت زیستهاند، اما افراد یا جوامعی که در شهوتپرستی غرق شدهاند، نیروهای خود را از دست داده و در معرض سقوط قرار گرفتهاند.
طبق نظر کارشناسان حقوقی، شهوت جنسی در ایجاد جرم و جنایت نقش عمده را دارد تا جایی که گفته شده است: در هر جنایتی، شهوت جنسی نیز بخیل بوده است. شاید این تعبیر، مبالغهآمیز باشد، ولی به یقین منشأ بسیاری از جنایات و انحرافات، طغیان غریزه جنسی و شهوتپرستی است. خونهای بسیاری در این راه ریخته شده و اموال فراوانی بر باد رفته، اسرار مهم کشورها به وسیله زنان جاسوسی که سرمایه و ترفند کارشان استفاده از زیبایی و آلودگییشان بوده، اِفشا شده و آبروی بسیاری از آبرومندان در این راه ریخته شده است.
طبق بیان آیات و روایات در مییابیم که یکی از ابزارهای مهم شیطان همین شهوت جنسی است. در قرآن کریم در موارد مختلف به عفت و شهوتپرستی اشاره شده است که ما در ذیل به بررسی آنها میپردازیم:
1- فخلف من بعدهم خلف أضاعوا الصّلوة و اتّبعوا الشّهوات فسوف یلقون غیّاً الّا من تاب و آمن و عمل صالحاً فأولئک یدخلون الجنّة و لایظلمون شیئاً (سوره مریم، آیه 59 و 60)
2- واللّه یرید أن یتوب علیکم و یرید الّذین یتّبعون الشّهوات أن تمیلوا میلاً عظیماً (سوره نساء، آیه 27)
3- و لوطاً اذ قال لقومه انّکم لتأتون الفاحشة ما سبقکم بها من أحد من العالمین أئنّکم لتأتون الرّجال و تقطعون السّبیل و تأتون فی نادیکم المنکر فما کان جواب قومه الّا أن قالوا ائتنا بعذاب اللّه ان کنت من الصّادقین (سوره عنکبوت، آیه 28 و 29)
4- و لمّا جاءت رسلنا لوطاً سیء بهم ذرعاً و قال هذا یوم عصیب و جآءه قومه یهرعون الیه و من قبل کانوا یعملون السّیّئات قال یا قوم هؤلاء بناتی هنّ أطهرلکم فأتّقوا اللّه و لاتخزون فی ضیفی ألیس منکم رجل رشید قالوا لقد علمت ما لنا فی بناتک من حقّ و انّک لتعلم ما نرید قال لو أنّ لی بکم قوّة أو ءاوی الی رکن شدید قالوا یا لوط انّا رسل ربّک لن یصلوا الیک فأسر بأهلک بقطع من الّیل و لایلتفت منکم أحد الّا أمرأتک انّه مصیبها مآ أصابهم انّ موعدهم الصّبح ألیس الصّبح بقریب فلمّا جآء أمرنا جعلنا عالیها سافلها و أمطرنا علیها حجارة من سجّیل منضود مسوّمة عند ربّک و ما هی من الظّالمین ببعید (سوره هود، آیه 77 و 83)
5- کذّبت قوم لوط بالنّذر انّا أرسلنا علیهم حاصباً الّا ءال لوط نجّیناهم بسحر (سوره قمر، آیه 33 و 34)
6- و لوطاً اذقال لقومه أتأتون الفاحشة ما سبقکم بها من أحد من العالمین انّکم لتأتون الرّجال شهوة من دون النّساء بل أنتم قوم مسرفون و ما کان جواب قومه الّا أن قالوا أخرجوهم من قریتکم اناس یتطهّرون فأنجیناه و أهله الّا أمرأته کانت من الغابرین - و أمطرنا علیهم مطراً فانظر کیف کان عاقبة المجرمین (سوره اعراف، آیات 80 تا 84)
ترجمه :
1- امّا پس از آنان، فرزندان ناشایستهای روی کار آمدند که نماز را تباه کردند و از شهوات پیروی نمودند و به زودی (مجازات) گمراهی خود را خواهند دید!
مگر آنان که توبه کنند و ایمان بیاورند و کار شایسته انجام دهند؛ چنین کسانی داخل بهشت میشوند و کمترین ستمی به آنها نخواهد شد.
2- خدا میخواهد شما را ببخشد (و از آلودگی پاک نماید)، امّا آنها که پیرو شهواتند، میخواهند شما به کلّی منحرف شوید.
3- و لوط را فرستادیم، هنگامی که به قوم خود گفت: شما عمل بسیار زشتی انجام میدهید که هیچ یک از مردم جهان پیش از شما آن را انجام نداده است.
آیا شما به سراغ مردان میروید و راه (تداوم نسل انسان) را قطع میکنید و در مجلستان اعمال ناپسند انجام میدهید؟! اما پاسخ قومش جز این نبود که گفتند: اگر راست میگویی، عذاب الهی را بر ما بیاور!
4- و هنگامی که رسولان ما (فرشتگان عذاب) به سراغ لوط آمدند، از آمدنشان ناراحت شد و قلبش پریشان گشت و گفت: امروز روز سختی است! (زیرا آنها را نشناخت و ترسید، قوم تبهکار مزاحم آنها شوند).
قوم او (به قصد مزاحمت مهمانان) به سرعت سراغ او آمدند - و قبلاً کارهای بد انجام میدادند - گفت: ای قوم من! اینها دختران منند، برای شما پاکیزهترند (با آنها ازدواج کنید و از زشتکاری چشم بپوشید!)، از خدا بترسید و مرا در مورد مهمانانم رسوا نسازید. آیا در میان شما یک مرد فهمیده و آگاه وجود ندارد؟!
گفتند: تو میدانی ما تمایلی به دختران تو نداریم و خوب میدانی ما چه میخواهیم!
گفت: (افسوس!) ای کاش در برابر شما قدرتی داشتم، یا تکیهگاه و پشتیبان محکمی در اختیار من بود! (آن گاه میدانستم با شما زشت سیرتان
ددمنش چه کنم!)
(فرشتگان عذاب) گفتند: ای لوط! ما فرستادگان پروردگار توییم؛ آنها هرگز دسترسی به تو پیدا نخواهند کرد! در دل شب، خانوادهات را (از این شهر) حرکت ده! و هیچ یک از شما پشت سرش را نگاه نکند، مگر همسرت که او هم به همان بلایی که آنها گرفتار میشوند، گرفتار خواهد شد! موعد آنها صبح است، آیا صبح نزدیک نیست؟!
و هنگامی که فرمان ما فرارسید، آن (شهر و دیار) را زیر و رو کردیم و بارانی از سنگ (گِلهای متحجّر) متراکم به روی هم، بر آنها نازل نمودیم.
(سنگهایی که) نزد پروردگارت نشاندار بود و آن از (سایر) ستمگران دور نیست!
5- قوم لوط انذارها (و هشدارهای پی در پی پیامبرشان) را تکذیب کردند. ما بر آنها تُندبادی که ریگها را به حرکت در میآورد فرستادیم (و همه را هلاک کردیم)، جز خاندان لوط را که سَحرگاهان نجاتشان دادیم!
6- (و به خاطر آورید) لوط را، هنگامی که به قوم خود گفت: آیا عمل بسیار زشتی را انجام میدهید که هیچ یک از جهانیان، پیش از شما انجام نداده است؟!
آیا شما از روی شهوت به سراغ مردان میروید، نه زنان؟! شما گروه اسرافکار (و منحرفی) هستید.
ولی پاسخ قومش چیزی جز چنین نبود که گفتند: اینها را از شهرتان بیرون کنید که اینها مردمی هستند که پاکدامنی را میطلبند (و با ما هم صدا نیستند!).
(چون کار به اینجا رسید) ما او و خاندانش را رهایی بخشیدیم، جز همسرش که از بازماندگان (در شهر) بود.
و (سپس چنان) بارانی (از سنگ) بر آنها فرستادیم (که آنها را در هم کوبید و نابود ساخت.)
پس بنگر که سرانجام کار مجرمان چه شد!