آنچه از آیات و روایات فوق حاصل میشود، این است که: اسلام اهتمام فوقالعاده به مسئله پرهیزکاری در برابر شهوت شکم و بیبندوباری جنسی دارد تا جایی که آن را نشانه شخصیّت، غیرت، ایمان و پیروی از مکتب اهلبیت علیهم السّلام معرفی میکند. تاریخ نیز سرچشمه بسیاری از گرفتاریهای انسان را از همین دو امر (شهوت شکم و شهوت جنسی) میداند؛ زیرا شهوتِ شکم، به انسان اجازه تفکر مشروع را نمیدهد تا به وسیله آن، حقوق انسانها را رعایت کند و در مسیر عدالت گام بردارد. به همین علت، انسان را به ارتکاب انواع گناهان وامیدارد.
علاوه بر اینها، شهوت شکم، سرچشمه بسیاری از بیماریهای جسمانی و اخلاقی است تا آنجا که گاهی، شکم به بت خطرناکی مبدّل شده و انسان را به پرستش و اطاعت خویش در همه زمینهها وادار میسازد.
پیامبر اکرم صلّی اللّه علیه و آله و سلّم نیز، در این رابطه، درباره مردم آخرالزمان فرموده است: یأتی علی النّاس زمان بطونهم آلهتهم و نسائهم قبلتهم و دنانیرهم دینهم، و شرفهم متاعهم، لایبغی من الایمان الّا اسمه و لا من الاسلام الّا رسمه و لا من القرآن الّا درسه، مساجدهم معمورة من البناء و قلوبهم خراب علی الهدی؛ زمانی بر مردم فرامیرسد که شکمهای آنها بتهای آنهاست و زنهای آنها قبله آنهاست و دینارهایشان دینشان و شرفشان متاعشان است، در آن زمان از ایمان جز نامی و از اسلام جز رسمی و از قرآن، جز درسی باقی نمیماند، مساجدشان از نظر ساختمان آباد و دلهایشان از نظر هدایت خراب است.
در ذیل این حدیث آمده است: خداوند در چنان شرایطی، آنان را به چهار بلا مبتلا میکند، جور سلطان و قحطی زمان و ظلم والیان و حاکمان.(518)
فرق میان ظلم و جور (که در بسیاری از روایات در برابر هم قرار گرفتهاند) ممکن است از این جهت باشد که واژه جور، در اصل به معنی انحراف از مسیر حق است؛ بنابراین جور سلطان به انحرافات صاحبان سُلطه و فرمانروایان اطلاق میشود، در حالی که ظلم به معنی بیعدالتی است.
در حدیث دیگری از آن حضرت آمده است: ایّاک و ادمان الشّبع فانّه یهیّج الأسقام و یثیر العلل؛ از پرخوری بپرهیز که انواع بیماریها را تحریک کرده، و سرچشمه مرضهاست.(519)
پیامبر اکرم صلّی اللّه علیه و آله و سلّم نیز فرموده است: هر کس از شرّ شکم و زبان و آلت جنسی خود در امان بماند، از همه بدیها محفوظ مانده است.(520)