تربیت
Tarbiat.Org

هدف حیات زمینی آدم ملک، شیطان، هبوط
اصغر طاهرزاده

تغییر زمین به جای تغییر خود

بحث شد كه شیطان گفت: «لَاُزَیِّـنَنَّ لَهُمْ فِی‌‌الارض» برای آن‌ها آنچه را در زمین است می‌آراید، و نگفت «فِی‌السَّماء». یكی از انحرافات تمدن مدرن این است که همة تلاش خود را صرف تغییردادنِ زمین می‌کند بدون آن‌که متوجه باشد باید زمین را بستر تغییر خود گرفت و خود را شایستة قرب الهی کرد، این فرهنگ شیطانی است. یكی از مورخان می‌نویسد: از روزی كه آدم متولد شده تا صد سال گذشته چهرة زمین كمتر تغییر كرده بود تا این صدسال اخیر، چون در این صدسال اخیر مردم بیشتر از تغییر خودشان غافل شدند و به زمین بیشتر نظر كردند. شما در تاریخ نگاه كنید؛ عموماً پادشاهان جبّار به تغییر زمین فكر می‌كردند. در حالی‌كه تلاش فرهنگ‌های دینی در تغییر زمین در حدّی بوده كه بتوانند آن را بستر بندگی خود قرار دهند، نه‌ این‌كه فخرشان تغییردادن زمین باشد. آنها تغییراتشان در حدّی بوده كه در كنار طبیعت و در آغوش طبیعت بتوانند زندگی كنند، ولی غربی‌ها به جهت غفلت از معنویت تغییراتشان در حدّ مقابله با طبیعت است. مؤمنین مأمورند در زندگی زمینی، خود را تغییر دهند تا شایسته قرب الهی شوند و غیر مؤمنین از تغییر درونی خود غافل‌اند و در نتیجه بیشتر به تغییر بیرونی مشغول می‌شوند. این قاعدة خوب را داشته باشید كه هر وقت احساس کردید بیشتر مایل هستید به بیرون بپردازید، بدانید از اُنس با خدا فاصله گرفته‌اید. و هروقت تلاش کردید از درون خود پنجره‌ای به سوی عالَم معنا باز كنید و سعی دارید این پنجره را بیشتر بگشایید؛ بدانید در مسیر اُنس با خدا هستید، و در این حال به تغییر بیرون خیلی اهمیت نمی‌دهید، تغییر بیرونی‌تان فقط در حدّ وظیفه است. این تمدن بیش از این‌كه به درون بپردازد به بیرون ‌پرداخت. نمی‌خواهم بگویم طبیعت را در اختیار خود نگیریم، ولی نه در حدّ مقابله با آن، بلكه در حدّ استفاده از آن در راه هدفی مقدس.
پس ملاحظه فرمودید به چه معنایی و با چه برنامه‌ای شیطان می‌گوید: «لَاُزَیِّنَنَّ لَهُمْ فِی‌‌الارض». در حالی‌كه به جای تحت تأثیر شیطان‌بودن و زیبا جلوه‌دادن آنچه در زمین است، بنا بود آنچه در جان ما است را برای خود زینت كنیم و آن را به اندك بهایی به زمین نفروشیم، بلكه آن را به بهشت بفروشیم. چنانچه امیرالمؤمنین(ع) می‌فرمایند: «قیمت انسان فقط بهشت است و نباید خود را به كمتر از آن بفروشد».
علامه(ره) در مورد آیه فرمودند: «مثلاً زنا را كه مطابق میل شهوانی انسان است در نظرش زینت می‌دهد ...» و لذا مقصدش ارضای این میل می‌شود و صِرف ارضای آن، برایش افتخار می‌شود، آن‌وقت دیگر حرام بودن برایش مطرح نیست، چون حرام بودن زنا در رابطه با بندگی خدا معنی می‌دهد. وقتی چیزی غیر بندگی زیبا شد، دیگر هیچ چیز حرام نخواهد بود و هزاران زینت دروغ و خطرناك در زندگی وارد می‌شود و زندگی‌های رنگین و سفره‌های رنگین و ظاهرهای رنگین، سراسرزندگی را فرا می‌گیرد و معنی سخن شیطان ظاهر می‌شود كه گفت: «لَاُزَیِّنَنَّ لَهُمْ فِی‌‌الارض» حتماً برای آن‌ها آنچه در زمین است را زینت می‌دهیم و این زینت‌دادن از طریق تحریك عواطف و احساسات و آرزوها انجام می‌شود.
«والسلام علیكم و رحمةالله و بركاته»