سؤال: اگر همه‌ی افعال بدنِ ما از طریق تدبیر نفس است، چرا ما - یعنی نفس - به بعضی از اعمال و افعال خود مثل هضم و جذب و ... علم نداریم؟
جواب: نفس ناطقه دارای آنچنان وسعتی است که افراد در حالت عادی متوجه همه‌ی ابعاد خود نیستند، از جمله‌ی این ابعاد حضور نفس است در افعال غیر اختیاری ما که نفس در آن افعال حاضر است بدون آن که ما آن افعال را اختیار کرده باشیم و بدین لحاظ ما متوجه آن افعال نیستیم هر چند نفس ناطقه‌ی ما به صورت تکوینی آن افعال را انجام می‌دهد.
نتیجه این‌که برای نفس دو نوع عمل باید در نظر گرفت و علم به این دو نوع عمل برای نفس متفاوت است.
1- افعال اختیاری: که با علم و اراده‌ی خاصی انجام می‌گیرد و اول نفس آن عمل را تصور و سپس تصدیق می‌کند و آنگاه جهت انجام آن اراده می‌نماید.
2- افعال طبیعی: که مستلزم علم و اراده مثل افعال اختیاری نیست بلکه صدور آن‌ها از نفس، تابع علم و شعور نفس به ذات و آثار ذاتی خویش است، زیرا نفس عاشق ذات خود و کمالات ذاتی خویش بوده و این عشق مستلزم شوق به افعالی است که تابع ذات و صادر از اوست.
تذکر: اگر نفس توجه به تعدیل مزاج و یا قطع عضو نداشت - یعنی هیچ نحوه علمی به این امور نداشت - نباید فوراً از عدم تعادل مزاج و یا قطع عضو متأثر می‌شد، این تأثیر شدید و سریع نشانه‌ی توجه نفس به کلیه‌ی قوای حیوانی است و یا این‌که نفس در هنگام احتیاج شدید بدن به پاره‌ای از اعمال طبیعی مثل دفع و یا موقع بیماری‌های سخت به‌کلی از اعمال ادراکی خود منصرف می‌شود که این دلیل توجه و علم نفس به بدن است هر چند ما علم به آن علم نداریم.