بَابُ نِسْبَةِ الْإِسْلَامِ
عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا رَفَعَهُ قَالَ قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع لَأَنْسُبَنَّ الْإِسْلَامَ نِسْبَةً لَا یَنْسُبُهُ أَحَدٌ قَبْلِى وَ لَا یَنْسُبُهُ أَحَدٌ بَعْدِى إِلَّا بِمِثْلِ ذَلِكَ إِنَّ الْإِسْلَامَ هُوَ التَّسْلِیمُ وَ التَّسْلِیمَ هُوَ الْیَقِینُ وَ الْیَقِینَ هُوَ التَّصْدِیقُ وَ التَّصْدِیقَ هُوَ الْإِقْرَارُ وَ الْإِقْرَارَ هُوَ الْعَمَلُ وَ الْعَمَلَ هُوَ الْأَدَاءُ إِنَّ الْمُؤْمِنَ لَمْ یَأْخُذْ دِینَهُ عَنْ رَأْیِهِ وَ لَكِنْ أَتَاهُ مِنْ رَبِّهِ فَأَخَذَهُ إِنَّ الْمُؤْمِنَ یُرَى یَقِینُهُ فِى عَمَلِهِ وَ الْكَافِرَ یُرَى إِنْكَارُهُ فِى عَمَلِهِ فَوَ الَّذِى نَفْسِى بِیَدِهِ مَا عَرَفُوا أَمْرَهُمْ فَاعْتَبِرُوا إِنْكَارَ الْكَافِرِینَ وَ الْمُنَافِقِینَ بِأَعْمَالِهِمُ الْخَبِیثَةِ
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 76 روایة: 1 @*@
ترجمه :
امیرالمؤمنین (ع) فرمود: نسبتى براى اسلام بیان كنم كه كسى جز من نكرده باشد و پس از من هم كسى جز بمانند من بیان نكند: همانا اسلام همان تسلیم است و تسلیم همان یقین و یقین همان تصدیق و تصدیق همان اقرار و اقرار همان عمل و عمل همان اداء، همانا مؤمن دینش را از رأیش نگرفته، بلكه از جانب پروردگارش آمده و از او گرفته است، همانا مؤمن یقینش در عملش دیده مىشود و كافر هم انكارش در عملش دیده مىشود، قسم بآنكه جانم در دست اوست كه آنها امر دین خود را نشناختند، پس شما انكار كافران و منافقان را از كردارهاى پلیدشان تشخیص دهید.
شرح : نسبت به معنى نژاد و نیاكانى است كه انسان به آنها منتسب مىشود و بمعنى مصدرى بیان كردن اجداد و نیاكان شخص و منسوبساختن او راست به آنها، و مقصود معرفى كامل و شناساندن اسلام است با ذكر اسباب و ملزوماتش بترتیب، پسآغاز شروع وجد اعلاى اسلام اداء است، یعنى انجام دادن تكالیف و مقررات دینى و نتیجهایكه از این انجام وظیفه گرفتهمىشود، و فرزندى كه از این پدر متولد مىشود عمل نام دارد (ولى در نهج البلاغه اداء را مولود عمل قرار دادهاست، پس مراد به اداء پرداخت الهى و اسقاط آن است از عهده بنده)، سپس نتیجهایكه از این دو بدست مىآید وفرزندى كه متولد مىشود اقرار نام دارد و اقرار بهمان معنى لغویش در اینجا مناسبتر است و آن ثابت كردن و پا برجانمودن است، یعنى انجام وظایف دینى سبب مىشود كه حقیقت اسلام در دل انسان مستقر و جایگزین گردد و باز ایناقرار سبب مىشود كه انسان به حقیقت اسلام و بدرستى آن تصدیق كند یعنى اسلام را درست و مطابق واقع بداند و بازتصدیق موجب یقین مىگردد یعنى باور انسان بدرستى این دین، بحد اعلا و صد در صد مىرسد و مولود یقین تسلیماست، و تسلیم بمعنى گردن نهادن و مطیع و منقاد شدن در برابر اوامر و نواهى الهى و چون و چرا نكردن است. ایناست حقیقت معنى اسلام.
و از این بیان پیداست كه مراد باسلام در این روایت شریف معنى اخص آنست كه همان ایمان باشد، زیرا اسلام و ایمان مانند لفظ فقیر ومسكین است كه اذا اجتمعا افترقا و اذا افترقا اجتمعا و نیز از ذیل روایت پیداست كه مقصود اصلى و هدف كلى از اینروایت تشویق مؤمنین و مسلمین است بعمل و اینكه اسلام حقیقتى بدون عمل صورت نپذیرد و اعمال نیك وفرخنده اسلام است كه معرف واقعى اسلام و مسلمین مىباشد، چنانكه اعمال پلید و ناشایست كفار و منافقین معرفكفر و نفاق آنها است.
عَنْهُ عَنْ أَبِیهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْقَاسِمِ عَنْ مُدْرِكِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ أَبِى عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص الْإِسْلَامُ عُرْیَانٌ فَلِبَاسُهُ الْحَیَاءُ وَ زِینَتُهُ الْوَقَارُ وَ مُرُوءَتُهُ الْعَمَلُ الصَّالِحُ وَ عِمَادُهُ الْوَرَعُ وَ لِكُلِّ شَیْءٍ أَسَاسٌ وَ أَسَاسُ الْإِسْلَامِ حُبُّنَا أَهْلَ الْبَیْتِ
عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنْ عَلِیِّ بْنِ مَعْبَدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْقَاسِمِ عَنْ مُدْرِكِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع مِثْلَهُ
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 77 روایة:2 @*@
ترجمه :
2- امام صادق (ع) فرمود: رسول خدا صلىالله علیه و آله فرمود: اسلام برهنه است و لباسش حیا و زینتش وقار و سنگینى است و مردانگیش عمل صالح و ستون و پایهاش پرهیزكارى است، و هر چیزى را اساس و پایهاى است و پایه اسلام محبت ما اهل بیت است.
عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عَبْدِ الْعَظِیمِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الْحَسَنِیِّ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ الثَّانِی ع عَنْ أَبِیهِ عَنْ جَدِّهِ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهِمْ قَالَ قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِنَّ اللَّهَ خَلَقَ الْإِسْلَامَ فَجَعَلَ لَهُ عَرْصَةً وَ جَعَلَ لَهُ نُوراً وَ جَعَلَ لَهُ حِصْناً وَ جَعَلَ لَهُ نَاصِراً فَأَمَّا عَرْصَتُهُ فَالْقُرْآنُ وَ أَمَّا نُورُهُ فَالْحِكْمَةُ وَ أَمَّا حِصْنُهُ فَالْمَعْرُوفُ وَ أَمَّا أَنْصَارُهُ فَأَنَا وَ أَهْلُ بَیْتِى وَ شِیعَتُنَا فَأَحِبُّوا أَهْلَ بَیْتِى وَ شِیعَتَهُمْ وَ أَنْصَارَهُمْ فَإِنَّهُ لَمَّا أُسْرِیَ بِی إِلَى السَّمَاءِ الدُّنْیَا فَنَسَبَنِی جَبْرَئِیلُ ع لِأَهْلِ السَّمَاءِ اسْتَوْدَعَ اللَّهُ حُبِّی وَ حُبَّ أَهْلِ بَیْتِى وَ شِیعَتِهِمْ فِى قُلُوبِ الْمَلَائِكَةِ فَهُوَ عِنْدَهُمْ وَدِیعَةٌ إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَةِ ثُمَّ هَبَطَ بِى إِلَى أَهْلِ الْأَرْضِ فَنَسَبَنِى إِلَى أَهْلِ الْأَرْضِ فَاسْتَوْدَعَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ حُبِّى وَ حُبَّ أَهْلِ بَیْتِى وَ شِیعَتِهِمْ فِى قُلُوبِ مُؤْمِنِى أُمَّتِىفَمُؤْمِنُو أُمَّتِى یَحْفَظُونَ وَدِیعَتِى فِى أَهْلِ بَیْتِى إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَةِ أَلَا فَلَوْ أَنَّ الرَّجُلَ مِنْ أُمَّتِى عَبَدَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ عُمُرَهُ أَیَّامَ الدُّنْیَا ثُمَّ لَقِیَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ مُبْغِضاً لِأَهْلِ بَیْتِی وَ شِیعَتِی مَا فَرَّجَ اللَّهُ صَدْرَهُ إِلَّا عَنِ النِّفَاقِ
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 77 روایة:3@*@
ترجمه :
رسول خدا صلىالله علیه و آله فرمود: همانا خدا اسلام را آفرید، پس براى او میدانى ساخت و نورى قرار داد و حصارى نهاد و یاورى نیز برایش مقرر كرد. اما میدان اسلام قرآن است و اما نورش حكمت و حصارش نیكى و یاورانش من و اهل بیت و شیعیانم میباشیم. پس اهل بیتم و شیعیان و یارانشان را دوست دارید، زیرا چون مرا به آسمان دنیا عروج دادند و جبرئیل نسب و وصف مرا براى اهل آسمان بیان كرد، خدا دوستى من و دوستى خاندان و شیعیانم را در دل ملائكه سپرد و آندوستى تا روز قیامت نزد آنها سپرده است، سپس جبرئیل مرا بسوى اهل زمین فرود آورد و نسب و وصفم را براى اهل زمین بیان كرد و خداى عزوجل دوستى من و دوستى اهل بیتم و شیعیانشان را در دلهاى مؤمنین امت سپرد، پس مؤمنین امتم تا روز قیامت سپرده مرا نسبت به اهل بیتم حفظ كنند. همانا اگر مردى از امتم در تمام دوران عمرش عبادت خداى عزوجل كند ولى با حالت بغض و دشمنى اهل بیت و شیعیانم خدا را ملاقات كند خدا دلش را جز بانفاق نگشاید (یعنى چون باطن و حقیقتش را خدا آشكار كند، مردم او را منافق یعنى بىایمان و دورو بینند).