بَابُ كَظْمِ الْغَیْظِ
عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ كَانَ عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ ع یَقُولُ مَا أُحِبُّ أَنَّ لِى بِذُلِّ نَفْسِى حُمْرَ النَّعَمِ وَ مَا تَجَرَّعْتُ جُرْعَةً أَحَبَّ إِلَیَّ مِنْ جُرْعَةِ غَیْظٍ لَا أُكَافِى بِهَا صَاحِبَهَا
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 169 روایة:1 @*@
ترجمه :
على بن الحسین (ع) فرمود: دوست ندارم كه بجاى نرم خوئى و فروتنیم، شتران سرخ مو داشته باشم (یعنى چنین صفت حمیدهاى را با مال دنیا عوض نمیكنم و هرگز راضى نمیشوم كه خشن و تند خو باشم و در برابر بهترین چهارپایان و زیور دنیا را داشته باشم) و هیچ جرعهاى ننوشم كه آنرا دوستتر داشته باشم از جرعه خشمیكه طرف را بدان كیفر ندهم.
مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ وَ عَلِیِّ بْنِ النُّعْمَانِ عَنْ عَمَّارِ بْنِ مَرْوَانَ عَنْ زَیْدٍ الشَّحَّامِ عَنْ أَبِى عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ نِعْمَ الْجُرْعَةُ الْغَیْظُ لِمَنْ صَبَرَ عَلَیْهَا فَإِنَّ عَظِیمَ الْأَجْرِ لَمِنْ عَظِیمِ الْبَلَاءِ وَ مَا أَحَبَّ اللَّهُ قَوْماً إِلَّا ابْتَلَاهُمْ
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 169 روایة:2 @*@
ترجمه :
امام صادق (ع) فرمود: نیكو جرعهایست خشم براى كسى كه بر آن صبر كند، زیرا پاداش بزرگ در برابر بلاى بزرگست، و خدا مردمى را كه دوست دارد، گرفتارشان سازد.
عَنْهُ عَنْ عَلِیِّ بْنِ النُّعْمَانِ وَ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ عَمَّارِ بْنِ مَرْوَانَ عَنْ أَبِی الْحَسَنِ الْأَوَّلِ ع قَالَ اصْبِرْ عَلَى أَعْدَاءِ النِّعَمِ فَإِنَّكَ لَنْ تُكَافِئَ مَنْ عَصَى اللَّهَ فِیكَ بِأَفْضَلَ مِنْ أَنْ تُطِیعَ اللَّهَ فِیهِ
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 170 روایة:3 @*@
ترجمه :
موسى بن جعفرعلیه السلام فرمود: در برابر دشمنان نعمت (یعنى حسودان) صبر كن، زیرا كسیرا كه نسبت بتو خدا را نافرمانى كرده، هرگز نتوانى بهتر از اطاعت خدا نسبت به او تلافى كنى.
عَنْهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ ثَابِتٍ مَوْلَى آلِ حَرِیزٍ عَنْ أَبِى عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ كَظْمُ الْغَیْظِ عَنِ الْعَدُوِّ فِىدَوْلَاتِهِمْ تَقِیَّةً حَزْمٌ لِمَنْ أَخَذَ بِهِ وَ تَحَرُّزٌ مِنَ التَّعَرُّضِ لِلْبَلَاءِ فِى الدُّنْیَا وَ مُعَانَدَةُ الْأَعْدَاءِ فِى دَوْلَاتِهِمْ وَ مُمَاظَّتُهُمْ فِى غَیْرِ تَقِیَّةٍ تَرْكُ أَمْرِ اللَّهِ فَجَامِلُوا النَّاسَ یَسْمَنْ ذَلِكَ لَكُمْ عِنْدَهُمْ وَ لَا تُعَادُوهُمْ فَتَحْمِلُوهُمْ عَلَى رِقَابِكُمْ فَتَذِلُّوا
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 170 روایة:4 @*@
ترجمه :
امام صادق (ع) فرمود: فرو خوردن خشم از دشمن در زمان دولت و اقتدار آنها، تقیه و احتیاطى است براى كسیكه دور اندیشى كند، و بمعرض بلاى دنیا در نیاید، و مخاصمه نمودن و دشنام دادن دشمنان در زمان اقتدار آنها بدون مراعات تقیه، ترك دستور خداست، پس با مردم مدارا كنید تا عمل شما نزد آنها بزرگ و فربه شود (از شما به نیكى یاد كنید) و با آنها دشمنى مكنید كه بر گردن خد سوارشان كنید و خوار و زبون گردید.
عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ عَنْ مَالِكِ بْنِ حُصَیْنٍ السَّكُونِیِّ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع مَا مِنْ عَبْدٍ كَظَمَ غَیْظاً إِلَّا زَادَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عِزّاً فِى الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ وَ قَدْ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ الْكاظِمِینَ الْغَیْظَ وَ الْعافِینَ عَنِ النَّاسِ وَ اللَّهُ یُحِبُّ الْمُحْسِنِینَ وَ أَثَابَهُ اللَّهُ مَكَانَ غَیْظِهِ ذَلِكَ
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 170 روایة: 5 @*@
ترجمه :
امام صادق (ع) فرمود: هیچ بندهاى خشمى فرو نخورد، جز آنكه خداى عزوجل عزت او را در دنیا و آخرت بیفزاید، و همانا خداى عزوجل فرماید: «و آنها كه خشم خود فرو خورنند واز مردم بگذرند، و خدا نیكوكارانرا دوست داد، 128 سوره 3 » و خدا او را بجاى فرور خوردن خشمش این پاداش دهد (یعنى او را دوست دارد).
عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ إِسْمَاعِیلَ بْنِ مِهْرَانَ عَنْ سَیْفِ بْنِ عَمِیرَةَ قَالَ حَدَّثَنِىمَنْ سَمِعَ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع یَقُولُ مَنْ كَظَمَ غَیْظاً وَ لَوْ شَاءَ أَنْ یُمْضِیَهُ أَمْضَاهُ أَمْلَأَ اللَّهُ قَلْبَهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ رِضَاهُ
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 170 روایة:6@*@
ترجمه :
امام صادق (ع) مىفرمود: هر كه خشمى را فرو خورد كه بتواند آن را اعمال كند (و از طرف خود انتقام بگیرد)، خدا روز قیامت دلش را از رضاى خود پر كند.
أَبُو عَلِیٍّ الْأَشْعَرِیُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْجَبَّارِ عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ عَنْ غَالِبِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُنْذِرٍ عَنِ الْوَصَّافِیِّ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ مَنْ كَظَمَ غَیْظاً وَ هُوَ یَقْدِرُ عَلَى إِمْضَائِهِ حَشَا اللَّهُ قَلْبَهُ أَمْناً وَ إِیمَاناً یَوْمَ الْقِیَامَةِ
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 171 روایة:7 @*@
ترجمه :
امام باقر علیه السلام فرمود: هر كه خشمى را فرو خورد كه بتواند آنرا اعمال كند، خدا روز قیامت دلشرا از ایمنى و ایمان پر كند.
الْحُسَیْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ مُعَلَّى بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ الْوَشَّاءِ عَنْ عَبْدِ الْكَرِیمِ بْنِ عَمْرٍو عَنْ أَبِی أُسَامَةَ زَیْدٍ الشَّحَّامِ عَنْ أَبِى عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ لِى یَا زَیْدُ اصْبِرْ عَلَى أَعْدَاءِ النِّعَمِ فَإِنَّكَ لَنْ تُكَافِئَ مَنْ عَصَى اللَّهَ فِیكَ بِأَفْضَلَ مِنْ أَنْ تُطِیعَ اللَّهَ فِیهِ یَا زَیْدُ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَى الْإِسْلَامَ وَ اخْتَارَهُ فَأَحْسِنُوا صُحْبَتَهُ بِالسَّخَاءِ وَ حُسْنِ الْخُلُقِ
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 171 روایة:8 @*@
ترجمه :
زید شحام گوید: امام صادق (ع) بمن فرمود: اى زید در برابر دشمنان نعمتها صبر كن، زیرا كسیرا كه درباره تو خدا را نافرمانى كرده، بهتر از اینكه خدا را درباره او فرمان برى، جبران نخواهى كرد. اى زید! خدا دین اسلام رابرگزید و انتخاب فرمود: پس با سخاوت و خوشخلقى با او نیكو معاشرت كنید.
شرح : انسان با هر كسى رفاقت و آمیزش دارد، هر چه بیشتر طبق میل و خواسته او رفتار كند، رفاقت و دوستى آنها محكمتر و پایدارترمیگردد. امام صادق (ع) مىفرماید: خدایتعالى دین اسلام را براى مصاحبت و همدمىشما انتخاب فرمود، و آنچهاو را خوش آید و طبق میلش میباشد، سخاوت و خوشخلقى است، ایندو صفت را داشته باشید تا دوستى شما با اسلاممحكم و پایدار شود.
عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى عَنْ یُونُسَ عَنْ حَفْصٍ بَیَّاعِ السَّابِرِیِّ عَنْ أَبِی حَمْزَةَ عَنْ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص مِنْ أَحَبِّ السَّبِیلِ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ جُرْعَتَانِ جُرْعَةُ غَیْظٍ تَرُدُّهَا بِحِلْمٍ وَ جُرْعَةُ مُصِیبَةٍ تَرُدُّهَا بِصَبْرٍ
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 171 روایة:9 @*@
ترجمه :
رسولخدا (ص) فرمود: دوستترین راه بنده بسوى خدا عزوجل نوشیدن دو جرعه است 1- جرعه خسمیكه با خویشتن دارى ردش كند. 2- جرعه مصیبتى كه با صبرش برگرداند.
عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنْ حَمَّادٍ عَنْ رِبْعِیٍّ عَمَّنْ حَدَّثَهُ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ قَالَ لِی أَبِی یَا بُنَیَّ مَا مِنْ شَیْءٍ أَقَرَّ لِعَیْنِ أَبِیكَ مِنْ جُرْعَةِ غَیْظٍ عَاقِبَتُهَا صَبْرٌ وَ مَا مِنْ شَیْءٍ یَسُرُّنِی أَنَّ لِی بِذُلِّ نَفْسِی حُمْرَ النَّعَمِ
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 171 روایة:10 @*@
ترجمه :
امام باقر علیه السلام فرمود: پدرم بمن فرمود: چیزى مانند جرعه خشمیكه بصبر پایان پذیرد، چشم پدرت را روشن نكند، و چیزى شادم نكند كه در عوض فروتنیم، برایم شتران سرخ باشد (بشماره 1790 رجوع شود).
عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنْ مُعَاوِیَةَ بْنِ وَهْبٍ عَنْ مُعَاذِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ اصْبِرُوا عَلَى أَعْدَاءِ النِّعَمِ فَإِنَّكَ لَنْ تُكَافِئَ مَنْ عَصَى اللَّهَ فِیكَ بِأَفْضَلَ مِنْ أَنْ تُطِیعَ اللَّهَ فِیهِ
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 172 روایة:11 @*@
ترجمه :
امام صادق فرمود: در برابر دشمنان نعمتها صبر كنید، زیرا آنكس را كه در باره تو خدا را نافرمانى بهتر از اینكه درباره او خدا را اطاعت كنى، پاداش نخواهى داد.
عَنْهُ عَنْ أَبِیهِ عَنِ ابْنِ أَبِى عُمَیْرٍ عَنْ خَلَّادٍ عَنِ الثُّمَالِیِّ عَنْ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ ص قَالَ قَالَ مَا أُحِبُّ أَنَّ لِی بِذُلِّ نَفْسِى حُمْرَ النَّعَمِ وَ مَا تَجَرَّعْتُ مِنْ جُرْعَةٍ أَحَبَّ إِلَیَّ مِنْ جُرْعَةِ غَیْظٍ لَا أُكَافِی بِهَا صَاحِبَهَا
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 172 روایة: 12 @*@
ترجمه :
على بن الحسین صلوات الله علیهما فرمود: دوست ندارم كه در برابر خوارى نفسم شتران سرخ مو داشته باشم، و جرعهاى محبوبتر از جرعه خشمیكه صاحبش را مجازات نكنم ننوشیدم.
عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْوَشَّاءِ عَنْ مُثَنًّى الْحَنَّاطِ عَنْ أَبِى حَمْزَةَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع مَا مِنْ جُرْعَةٍ یَتَجَرَّعُهَا الْعَبْدُ أَحَبَّ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْ جُرْعَةِ غَیْظٍ یَتَجَرَّعُهَا عِنْدَ تَرَدُّدِهَا فِى قَلْبِهِ إِمَّا بِصَبْرٍ وَ إِمَّا بِحِلْمٍ
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 172 روایة:13 @*@
ترجمه :
امام صادق (ع) فرمود: هیچ جرعهاى بنه ننوشد كه نزد خداى عزوجل محبوبتر باشد از جرعه خشمى كه، هنگام گردشش در دل بنوشد، بوسیله صبر یا خویشتن دارى.
شرح : مراد از گردش جرعه در دل، هیجان و جوششى است كه براى خشمگین دست میدهد و فكر میكند آیا مجازات كنم یا در گذرم.