بَابُ الِاسْتِغْنَاءِ عَنِ النَّاسِ
مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِىعَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ شَرَفُ الْمُؤْمِنِ قِیَامُ اللَّیْلِ وَ عِزُّهُ اسْتِغْنَاؤُهُ عَنِ النَّاسِ
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 218 روایة:1@*@
ترجمه :
امام صادق (ع) فرمود: شرافت مؤمن بشب زندهدارى و عزتش به بىنیازیش از مردمست.
عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ وَ عَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدٍ الْقَاسَانِیِّ جَمِیعاً عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ سُلَیْمَانَ بْنِ دَاوُدَ الْمِنْقَرِیِّ عَنْ حَفْصِ بْنِ غِیَاثٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِذَا أَرَادَ أَحَدُكُمْ أَنْ لَا یَسْأَلَ رَبَّهُ شَیْئاً إِلَّا أَعْطَاهُ فَلْیَیْأَسْ مِنَ النَّاسِ كُلِّهِمْ وَ لَا یَكُونُ لَهُ رَجَاءٌ إِلَّا عِنْدَ اللَّهِ فَإِذَا عَلِمَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ ذَلِكَ مِنْ قَلْبِهِ لَمْ یَسْأَلِ اللَّهَ شَیْئاً إِلَّا أَعْطَاهُ
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 219 روایة:2@*@
ترجمه :
و فرمود: چون یكى از شما خواهد هر چه از پروردگارش سؤال كند، باو عطا كند، باید از مردم مأیوس شود، و امیدى جز بخدا نداشته باشد، چون خداى عزوجل این را از دلش داند، هر چه از خدا خواهى باو عطا كند.
وَ بِهَذَا الْإِسْنَادِ عَنِ الْمِنْقَرِیِّ عَنْ عَبْدِ الرَّزَّاقِ عَنْ مَعْمَرٍ عَنِ الزُّهْرِیِّ عَنْ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ ص قَالَ رَأَیْتُ الْخَیْرَ كُلَّهُ قَدِ اجْتَمَعَ فِى قَطْعِ الطَّمَعِ عَمَّا فِى أَیْدِى النَّاسِ وَ مَنْ لَمْ یَرْجُ النَّاسَ فِى شَیْءٍ وَ رَدَّ أَمْرَهُ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فِى جَمِیعِ أُمُورِهِ اسْتَجَابَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَهُ فِى كُلِّ شَیْءٍ
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 219 روایة:3@*@
ترجمه :
على بن الحسین صلوات الله علیهما فرمود: تمام خیر و نیكى را دیدم كه در بریدن طمع از دست مردم است، و هر كه هیچ امیدى بمردم نداشته باشد و امرش را در هر كارى بخاى عزوجل واگذارد، خداى عزوجل در هر چیزى او را اجابت كند.
مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عَلِیِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ أَبِی الْعَلَاءِ عَنْ عَبْدِ الْأَعْلَى بْنِ أَعْیَنَ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع یَقُولُ طَلَبُ الْحَوَائِجِ إِلَى النَّاسِ اسْتِلَابٌ لِلْعِزِّ وَ مَذْهَبَةٌ لِلْحَیَاءِ وَ الْیَأْسُ مِمَّا فِى أَیْدِى النَّاسِ عِزٌّ لِلْمُؤْمِنِ فِى دِینِهِ وَ الطَّمَعُ هُوَ الْفَقْرُ الْحَاضِرُ
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 219 روایة:4@*@
ترجمه :
امام صادق (ع) میفرمود: حاجت خواستن از مردم موجب سلب عزت و رفتن حیا گردد، نومیدى از آنچه دست مردمست، موجب عزت مؤمن است در دینش، و طمع فقریست حاضر و آماده.
عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِى نَصْرٍ قَالَ قُلْتُ لِأَبِى الْحَسَنِ الرِّضَا ع جُعِلْتُ فِدَاكَ اكْتُبْ لِى إِلَى إِسْمَاعِیلَ بْنِ دَاوُدَ الْكَاتِبِ لَعَلِّى أُصِیبُ مِنْهُ قَالَ أَنَا أَضَنُّ بِكَ أَنْ تَطْلُبَ مِثْلَ هَذَا وَ شِبْهَهُ وَ لَكِنْ عَوِّلْ عَلَى مَالِى
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 219 روایة:5@*@
ترجمه :
احمد بن محمد ابىنصر گوید: بامام رضا عرضكردم: قربانت گردم براى اسماعیل ابن داود كاتب توصیهاى بنویس، شاید از او بهرهاى ببرم، فرمود: مرا دریغ آید كه مانند توئى چنین چیزى طلب كند، تو بر مال من تكیه كن (هر چه خواهى از من بگیر).
عَنْهُ عَنْ أَبِیهِ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عِیسَى عَنْ مُعَاوِیَةَ بْنِ عَمَّارٍ عَنْ نَجْمِ بْنِ حُطَیْمٍ الْغَنَوِیِّ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ الْیَأْسُ مِمَّا فِى أَیْدِى النَّاسِ عِزُّ الْمُؤْمِنِ فِى دِینِهِ أَ وَ مَا سَمِعْتَ قَوْلَ حَاتِمٍ
إِذَا مَا عَزَمْتَ الْیَأْسَ أَلْفَیْتَهُ الْغِنَى إِذَا عَرَّفْتَهُ النَّفْسَ وَ الطَّمَعُ الْفَقْرُ
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 219 روایة:6@*@
ترجمه :
امام باقر (ع) فرمود: نومیدى و چشم نداشتن بدست مردم عزت دینى مؤمن است، مگر گفتار حاتم را نشنیدهاى كه گوید:
اذا ما عزمت الیاس الفیته الغنى - اذا اعرفته النفس و الطمع الفقر
«چون بنومید تصمیمگیرى و دلت بآن شناسا گرد، آنرا بىنیازى یابى و طمع را فقر دانى.»
مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ عَمَّارٍ السَّابَاطِیِّ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ كَانَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ص یَقُولُ لِیَجْتَمِعْ فِى قَلْبِكَ الِافْتِقَارُ إِلَى النَّاسِ وَ الِاسْتِغْنَاءُ عَنْهُمْ فَیَكُونَ افْتِقَارُكَ إِلَیْهِمْ فِى لِینِ كَلَامِكَ وَ حُسْنِ بِشْرِكَ وَ یَكُونَ اسْتِغْنَاؤُكَ عَنْهُمْ فِى نَزَاهَةِ عِرْضِكَ وَ بَقَاءِ عِزِّكَ
عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنْ عَلِیِّ بْنِ مَعْبَدٍ قَالَ حَدَّثَنِی عَلِیُّ بْنُ عُمَرَ عَنْ یَحْیَى بْنِ عِمْرَانَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ كَانَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ص یَقُولُ ثُمَّ ذَكَرَ مِثْلَهُ
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 220 روایة:7@*@
ترجمه :
امیرالمؤمنین صلوات الله علیه میفرمود: باید در دلت احتیاج بمردم و بىنیازى از ایشان پیدا گردد، و احتیاج بآنها در نرم زبانى و خوشروئیت باشد و بىنیازیت از آنها در حفظ آبرو و نگهداى عزتوضیح - باشد.
شرح : عالیترین دستور معاشرت و برخورد با مردم را امیرالمؤمنین (ع) در این جمله بیان میكند و حاصلش اینستكه: انسان باید در دل دو عقیده داشته باشد: یكى آنكه در معاشرت بهم نوع محتاجست، زیرا طبعاً اجتماعى آفریده شده و در بقاء خود بآنها محتاجست، پس لازمست نرمگفتار و خوش برخورد باشد، دیگر آنكه محتاج و نیازمند بآنها نیست و باید بخود اعتماد كند و خدا را روزى ده بندگان و مسبب الاسباب داند، پس نباید تملق و چاپلوسىكند و خود را خوار و زبون نماید، بلكه در عینخوشروئى و شیرین سخنى عزت نفس و مناعت طبع خویش را باید حفظ كند.