بَابُ الِاعْتِرَافِ بِالتَّقْصِیرِ
مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ سَعْدِ بْنِ أَبِى خَلَفٍ عَنْ أَبِىالْحَسَنِ مُوسَى ع قَالَ قَالَ لِبَعْضِ وُلْدِهِ یَا بُنَیَّ عَلَیْكَ بِالْجِدِّ لَا تُخْرِجَنَّ نَفْسَكَ مِنَ حَدِّ التَّقْصِیرِ فِی عِبَادَةِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ طَاعَتِهِ فَإِنَّ اللَّهَ لَا یُعْبَدُ حَقَّ عِبَادَتِهِ
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 116 روایة:1 @*@
ترجمه :
موسى بن جعفر علیه السلام بیكى از فرزندانش فرمود: پسر جانم؟ همواره كوشش كن، مبادا خودرت را در عبادت و طاعت خداى عزوجل بىتقصیر دانى، زیرا خدا چنانكه شایسته است، پرستش نشود،
عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ أَبِى عَبْدِ اللَّهِ عَنْ بَعْضِ الْعِرَاقِیِّینَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْمُثَنَّى الْحَضْرَمِیِّ عَنْ أَبِیهِ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ زَیْدٍ عَنْ جَابِرٍ قَالَ قَالَ لِى أَبُو جَعْفَرٍ ع یَا جَابِرُ لَا أَخْرَجَكَ اللَّهُ مِنَ النَّقْصِ وَ [لَا ]التَّقْصِیرِ
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 116 روایة:2 @*@
ترجمه :
جابر گوید: امام باقر علیه السلام بمن فرمود: اى جابر! خدا ترا از كاستى و تقصیر بیرون نبرد.
شرح : یكى از علماء كوفه گوید: یعنى خدا توفیقت دهد كه همیشه عبادتت را ناقص و خود را مقصر دانى.
عَنْهُ عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ الْجَهْمِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا الْحَسَنِ ع یَقُولُ إِنَّ رَجُلًا فِى بَنِى إِسْرَائِیلَ عَبَدَ اللَّهَ أَرْبَعِینَ سَنَةً ثُمَّ قَرَّبَ قُرْبَاناً فَلَمْ یُقْبَلْ مِنْهُ فَقَالَ لِنَفْسِهِ مَا أُتِیتُ إِلَّا مِنْكِ وَ مَا الذَّنْبُ إِلَّا لَكِ قَالَ فَأَوْحَى اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى إِلَیْهِ ذَمُّكَ لِنَفْسِكَ أَفْضَلُ مِنْ عِبَادَتِكَ أَرْبَعِینَ سَنَةً
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 116 روایة:3 @*@
ترجمه :
حضرت ابوالحسن (ع) فرمود: مردى در بنىاسرائیل چهل سال عبادت خدا كرد و سپس قربانى نمود و از او پذیرفته نشد، با خود گفت: این وضع از خودت پیش آمد و غیر از تو گناهكار نیست.
امام فرمود: خداى تبارك و تعالى باو وحى نمود كه نكوهشى كه از خود كردى از عبادت چهل سال بهتر بود.
أَبُو عَلِیٍّ الْأَشْعَرِیُّ عَنْ عِیسَى بْنِ أَیُّوبَ عَنْ عَلِیِّ بْنِ مَهْزِیَارَ عَنِ الْفَضْلِ بْنِ یُونُسَ عَنْ أَبِی الْحَسَنِ ع قَالَ قَالَ أَكْثِرْ مِنْ أَنْ تَقُولَ اللَّهُمَّ لَا تَجْعَلْنِى مِنَ الْمُعَارِینَ وَ لَا تُخْرِجْنِى مِنَ التَّقْصِیرِ قَالَ قُلْتُ أَمَّا الْمُعَارُونَ فَقَدْ عَرَفْتُ أَنَّ الرَّجُلَ یُعَارُ الدِّینَ ثُمَّ یَخْرُجُ مِنْهُ فَمَا مَعْنَى لَا تُخْرِجْنِى مِنَ التَّقْصِیرِ فَقَالَ كُلُّ عَمَلٍ تُرِیدُ بِهِ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فَكُنْ فِیهِ مُقَصِّراً عِنْدَ نَفْسِكَ فَإِنَّ النَّاسَ كُلَّهُمْ فِى أَعْمَالِهِمْ فِیمَا بَیْنَهُمْ وَ بَیْنَ اللَّهِ مُقَصِّرُونَ إِلَّا مَنْ عَصَمَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 117 روایة:4 @*@
ترجمه :
فضل بن یونس گوید: حضرت ابوالحسن علیه السلام فرمود: بسیار بگو: بار خدایا مرا از عاریه داران ایمان قرار ده واز تقصیر بیرون مبر.
عرضكردم: معنى عاریه داران را میدانم كه مردى دین را بطور عاریه میگیرد و سپس از آن خارج میشود (چون دینش مستقر و ثابت نبوده، پس از اندكى كافر و بیدین شود) معنى «مرا از تقصیر بیرون مبر» چیست؟ فرمود: هر عملى كه بمقصد خداى عزوجل میكنى، خود را در آن مقصر شناس، زیرا مردم همگى در اعمال خویش میان خود و خدا مقصرند، جز آنكه را خداى عزوجل نگهدارى كند. (كه انبیاء و ائمه باشند، زیرا ایشان در شرایط عبادت باندازه امكان كوتاهى نكنند، اگر چه براى اظهار عجز و نقصان خود را مقصر دانند).