تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نمونه، جلد24
آیت الله مکارم شیرازی با همکاری جمعی از فضلاء و دانشمندان‏‏‏‏‏

1 - الگوهای جاویدان

برنامه های عملی، همیشه مؤثرترین برنامه ها است، چون عمل حکایت از ایمان عمیق انسان به گفتارش می کند، و سخنی که از دل برآید لا جرم بر دل نشیند .

همیشه وجود الگوها و سرمشقهای بزرگ در زندگی انسانها، وسیله مؤثری برای تربیت آنها بوده است، به همین دلیل، پیامبر و پیشوایان معصوم مهمترین شاخه هدایت را با عمل خود نشان می دادند، و لذا هنگامی که سخن از ((سنت )) به میان می آید، گفته می شود سنت عبارت است از ((قول )) و ((فعل )) و ((تقریر)) معصوم، یعنی پیشوایان معصوم سخن و عمل و سکوتشان همه حجت و راهنما است، و نیز به همین دلیل است که عصمت در تمام پیامبران و امامان، شرط است تا الگوهائی در همه زمینه ها باشند .

قرآن نیز بر این مساءله مهم، صحه گذارده، الگوها و سرمشقهائی در همه زمینه ها برای ماءمنان معرفی می کند، از جمله در آیات مورد بحث، دو بار از ابراهیم و یارانش سخن می گوید، و در سوره احزاب، شخص ‍ پیامبر (صلی اللّه علیه و آله و سلّم ) به عنوان الگو و اسوه، به مسلمانان معرفی می نماید .

(باید توجه داشت، اسوه معنی مصدری دارد، و به معنی تاءسی کردن و پیروی عملی است، هر چند در استعمالات روزمره فارسی به معنی کسی است که مورد تاسی قرار می گیرد) .

در جنگ پر مخاطره احزاب، در ایامی که مسلمانان، سخت در بوته آزمایش قرار گرفته بودند، و حوادث کوبنده نیرومندترین افراد را به لرزه در می آورد، خداوند پیامبر (صلی اللّه علیه و آله و سلّم ) را به عنوان الگو و اسوه ای از استقامت و پایمردی و ایمان

@@تفسیر نمونه جلد 24 صفحه 25@@@

و اخلاص، و آرامش در میان طوفان، معرفی می کند، و البته این امر منحصر به میدان احزاب نبود که در همه جا پیامبر (صلی اللّه علیه و آله و سلّم ) سرمشق عظیمی برای مسلمانان محسوب می شد .

شعار ((کونوا دعاة الناس باعمالکم و لا تکونوا دعاة بالسنتکم )) : ((مردم را به اعمال خویش دعوت به سوی خدا کنید نه به زبان خود)) که از حدیث امام صادق (علیه السلام ) گرفته شده ** سفینة البحار جلد 2 ص 278 ( ماده عمل ) . ***، دلیل بر این است که همه مسلمانان راستین نیز به نوبه خود باید الگو و اسوه برای دگران باشند، و با زبان عمل، اسلام را به دنیا معرفی کنند که اگر این کار می شد، اسلام دنیاگیر شده بود !