همانگونه که در مقدمه این بحث گفتیم منافقان خطرناکترین افراد
@@تفسیر نمونه جلد 24 صفحه 167@@@
هر اجتماعند چرا که ((اولا)) در درون جامعه ها زندگی می کنند و از تمام اسرار باخبرند .
ثانیا - شناختن آنها همیشه کار آسانی نیست، و گاه خود را چنان در لباس دوست نشان می دهند که انسان باور نمی کند .
ثالثا - چون چهره اصلی آنها برای بسیاری از مردم ناشناخته است درگیری مستقیم و مبارزه صریح با آنها کار مشکلی است .
رابعا - آنها پیوندهای مختلفی با مؤمنان دارند (پیوندهای سببی و نسبی و غیر اینها) و وجود همین پیوندها مبارزه با آنها را پیچیده تر می سازد خامسا - آنها از پشت خنجر می زنند و ضرباتشان غافلگیرانه است .
این جهات و جهات دیگری سبب می شود که آنها ضایعات جبران ناپذیری برای جوامع به بار آورند، و به همین دلیل برای دفع شر آنها باید برنامه ریزی دقیق و وسیعی داشت .
در حدیثی آمده است که پیامبر فرمود : انی لا اخاف علی امتی مؤمنا و لا مشرکا اما المؤمن فیمنعه الله بایمانه، و اما المشرک فیخزیه الله بشرکه، و لکنی اخاف علیکم کل منافق عالم اللسان، یقول ما تعرفون و یفعل ما تنکرون : ((من بر امتم نه از مؤمنان بیمناکم، نه از مشرکان، اما مؤمن ایمانش مانع ضرر او است، و اما مشرک خداوند او را به خاطر شرکش رسوا می کند، ولی من از ((منافق )) بر شما می ترسم که از زبانش علم می ریزد (و در قلبش کفر و جهل است ) سخنانی می گوید که برای شما دلپذیر است، اما اعمالی (در خفا) انجام می دهد که زشت و بد است )) . ** سفینة البحار جلد 2 صفحه 606 ماده نفق - شبیه همین معنی در نهج البلاغه نامه 27 نیز آمده است . ***
درباره منافقان بحثهای مشروح دیگری در جلد اول (ذیل آیات 8 تا 16
@@تفسیر نمونه جلد 24 صفحه 168@@@
بقره ) و در جلد 8 ذیل آیات 60 تا 85 سوره توبه (صفحه 19 تا 72) و در جلد 17 ذیل آیات 12 تا 17 سوره احزاب (صفحه 224 تا 232) و در جلد هفتم ذیل آیه 43 تا 45 سوره توبه (صفحه 428 تا 456) داشته ایم .
کوتاه سخن اینکه کمتر گروهی است که قرآن درباره آنها اینهمه بحث کرده باشد، و نشانه ها و اعمال و خطرات آنها را بازگو نموده باشد، این سرمایه - گزاری وسیع قرآن در این باره دلیل بر خطر فوق العاده منافقان است .