در آیات گذشته سخن از کفار به طور مطلق در میان بود، ولی در آیه مورد بحث، اشاره به گروه خاصی از آنان شده است که دارای تخلفات و گناهان سنگین مخصوصا در رابطه با مسجدالحرام و مراسم پرشکوه حج هستند.
نخست می گوید: ((کسانی که کافر شدند و مردم را از راه خدا، جلوگیری می کنند...)) (ان کفروا و یصدون عن سبیل الله ).
((همچنین مردم با ایمان را از کانون بزرگ توحید، مسجدالحرام باز می دارند، همان مرکزی که آن را برای همه مردم یکسان قرار داده ایم، چه آنها که در آن سرزمین زندگی می کنند و چه آنها که از نقاط دور به سوی آن می آیند مستحق عذابی دردناکند)) (و المسجد الحرام الذی جعلناه للناس سواءالعاکف
@@تفسیر نمونه جلد 14 صفحه 61@@@
فیه و الباد).
((و هر کس بخواهد در این سرزمین از طریق حق منحرف گردد، دست به ظلم و ستم بیالاید ما از عذاب دردناک به او می چشانیم )) (و من یرد فیه بالحاد بظلم نذقه من عذاب الیم ).
در واقع این گروه از کافران علاوه بر انکار حق، مرتکب سه جنایت بزرگ شده اند:
1 - جلوگیری از راه خدا و ایمان و طاعت او 2 - جلوگیری از عبادت کنندگان و زوار خانه خدا و قرار دادن امتیازی برای خود 3 - در این سرزمین مقدس دست به ظلم و گناه و الحاد می زنند.
خداوند این گروه را که مستحق عذاب الیمند کیفر می دهد.
نکته ها:
1 - در این آیه، ((کفر)) این گروه به صورت فعل ماضی، و ((جلوگیری از طریق خدا)) به صورت ((فعل مضارع )) آمده است، اشاره به اینکه کفر آنها قدیمی است و اما تلاش و کوششان برای گمراه ساختن مردم، همیشگی و مستمر است، به تعبیر دیگر جمله اول از اعتقاد باطل آنها که یک امر ثابت است سخن می گوید، و جمله دوم از عمل آنها که تکرار ((صد عن سبیل الله )) است .
2 - منظور از ((صد عن سبیل الله ))، هر گونه تلاش و کوشش برای جلوگیری مردم از ایمان و اعمال صالح است، و تمام برنامه های تبلیغاتی و عملی که در جهت تخریب اعتقادات و انحراف آنها از راههای صحیح و اعمال پاک انجام می گیرید در این مفهوم وسیع جمع است .