در آیات فوق خواندیم که کافران در آستانه مرگ تقاضا می کنند که آنها را بازگردانند تا ((در آنچه ترک گفته اند)) عمل صالح انجام دهند.
بعضی معتقدند ((فیما ترکت )) در اینجا اشاره به اموالی است که از آنها به یادگار می ماند که در تعبیرات معمولی نیز از آن به ((ترکه میت )) تعبیر می شود.
حدیثی که از امام صادق (علیه السلام ) نقل شده است شاهدی بر این معنی است، آنجا که فرمود: من منع قیراطا من الزکوة فلیس بمؤمن و لا مسلم و هو قوله تعالی رب ارجعون لعلی اعمل صالحا فیما ترکت : ((کسی که قیراطی از زکات را ندهد نه مؤمن است و نه مسلمان و سخن خداوند رب ارجعون ...)) نیز همین را می گوید.**کافی و ثواب الاعمال و من لایحضره الفقیه )طبق نقل تفسیر نور الثقلین جلد 3 صفحه 552).***
در حالی که بعضی دیگر معنی وسیعتری برای آن قائلند و ((ما ترکت )) را اشاره به تمام اعمال صالحی که ترک گفته می دانند، یعنی : خداوندا! مرا باز گردان تا اعمال صالحی را که ترک کرده ام جبران کنم، و حدیثی که در بالا نقل کردیم چنانچه از قبیل بیان مصداق روشن باشد منافاتی با این تفسیر وسیع و جامع ندارد و با توجه به اینکه این گونه افراد از تمام فرصتهائی که از دست داده اند پشیمان می شوند و میل دارند همه را جبران کنند، تفسیر دوم صحیحتر به نظر می رسد.
ضمنا تعبیر به ((لعل )) در جمله ((لعلی اعمل صالحا)) (شاید عمل صالحی انجام دهم ) ممکن است اشاره به این باشد که این افراد آلوده و منحرف از وضع آینده خود نیز اطمینان کامل ندارند و کم و بیش می دانند که این ندامت و پشیمانی معلول شرائط خاصی است که در آستانه مرگ برای آنها پیدا شده است و ای بسا
@@تفسیر نمونه جلد 14 صفحه 314@@@
اگر باز گردند همان روش گذشته را ادامه خواهند داد و حقیقت نیز همین است .